ทำไมสหรัฐพุ่งเป้าการรุกไปที่เวเนซุเอลา
คำอธิบายแบบ “ความมั่นคง-ยาเสพติด-แก๊งผู้อพยพ” เป็นเพียงประตูหน้า แต่แก่นแท้คือ “พลังงาน + สมดุลอำนาจ + การปัดกวาดหลังบ้านแบบ Monroe Doctrine” ในโลกหลายขั้ว
เวเนซุเอลาไม่ใช่ “ข่าวอาชญากรรม” แต่คือ “สมการอำนาจ”
หากอ่านข่าวแบบผิวหน้า เราจะเห็นเหตุผลเชิงความมั่นคง: ยาเสพติด เครือข่ายอาชญากรรมข้ามชาติ และการเชื่อมโยงกับแก๊งรุนแรงจากเวเนซุเอลา ที่ถูกสหรัฐยกระดับการจัดการมากขึ้นในช่วงปี 2025 รวมถึงการประกาศสถานะ “องค์กรก่อการร้าย/ภัยความมั่นคง” ต่อบางเครือข่าย และคดีอาญาในศาลสหรัฐที่เกี่ยวข้องกับผู้นำกลุ่มดังกล่าว (Reuters, Feb. 2025; U.S. State Dept., Feb. 2025; AP, Dec. 2025).
1) น้ำมัน: ไม่ใช่แค่สินค้าโภคภัณฑ์ แต่คืออาวุธเชิงยุทธศาสตร์
เวเนซุเอลาเป็นหนึ่งในประเทศที่มีทรัพยากรน้ำมันมหาศาล และมีบทบาทต่อเสถียรภาพพลังงานโลก ถึงแม้การเปลี่ยนผ่านพลังงานจะเดินหน้า แต่ในเชิงปฏิบัติ “น้ำมัน” ยังผูกกับเศรษฐกิจ การขนส่ง และความมั่นคงทางทหารอย่างลึก และเป็นเหตุผลว่าทำไมการคว่ำบาตร-ผ่อนปรน-คุมเข้มต่อภาคพลังงานเวเนซุเอลาจึงถูกใช้เป็นคันโยกหลักนโยบายสหรัฐ (Reuters, Apr. 2024; Reuters, Mar. 2025; Reuters, Jul. 2025).
2) จีน: “น้ำมัน = หลักประกันหนี้ + ช่องทางอิทธิพล”
ในมิติการเงินการเมือง จีนเคยใช้โครงสร้าง “เงินกู้แลกน้ำมัน” (loans-for-oil) กับเวเนซุเอลาเป็นระยะยาว ทำให้พลังงานกลายเป็นทั้งแหล่งรายได้ของเวเนซุเอลาและกลไกผูกสัมพันธ์เชิงอำนาจกับคู่ค้ารายใหญ่ (Reuters, Sep. 2023; U.S. EIA Country Analysis Brief, Feb. 2024 (PDF)).
3) รัสเซีย: “ค้ำยันระบอบ + สัญญาณท้าทายสหรัฐในหลังบ้าน”
ความสัมพันธ์รัสเซีย–เวเนซุเอลาไม่ใช่เรื่องพลังงานเท่านั้น แต่รวมถึงมิติการทูตและความมั่นคง โดยการส่งสัญญาณสนับสนุนรัฐบาลคาราคัสและการประสานระดับผู้นำถูกสื่อสารอย่างต่อเนื่อง (Reuters, Apr. 2024; Reuters, Nov. 2025).
4) เมื่อสหรัฐ “คุมเกมพลังงาน” มากขึ้น — มันคือ Monroe Doctrine ฉบับร่วมสมัย
หลักคิดแบบ Monroe Doctrine (ซีกโลกตะวันตกเป็นเขตผลประโยชน์ยุทธศาสตร์ของสหรัฐ) ไม่จำเป็นต้องปรากฏเป็นคำประกาศใหญ่โต แต่จะปรากฏเป็น “ชุดมาตรการ” ที่ตัดเส้นเลือดการเงินของรัฐบาลคู่แข่ง ผ่านการคุมการขนส่ง การคว่ำบาตร และการกดดันพันธมิตร/เอกชน ตัวอย่างเชิงข่าวในเดือนธันวาคม 2025 คือรายงานว่า สหรัฐเพิ่มความเข้มต่อการขนส่งน้ำมันเกี่ยวกับเวเนซุเอลา ซึ่งกระตุ้นปฏิกิริยาจากทั้งรัสเซียและจีน (Reuters, Dec. 18, 2025; Reuters, Dec. 17, 2025).
5) เส้นทางสู่บทสรุป: จากการคว่ำบาตร → บีบภาคพลังงาน → ยกระดับเป็นปฏิบัติการความมั่นคง
ในปี 2024–2025 รูปแบบนโยบายต่อเวเนซุเอลาเห็นได้ชัดว่า “คันโยกพลังงาน” ถูกปรับขึ้นลงตามเงื่อนไขการเมืองและแรงกดดันภายในสหรัฐ ตั้งแต่การส่งสัญญาณยกเลิก/ลดสิทธิ์การผ่อนปรน ไปจนถึงการจำกัดบทบาทบริษัทพลังงานสหรัฐในเวเนซุเอลา (Reuters, Apr. 2024; Reuters, Mar. 2025).
ขณะเดียวกัน มิติ “การใช้กำลัง/ปฏิบัติการ” ก็ถูกทำให้ชอบธรรมมากขึ้นภายใต้วาทกรรมสงครามยาเสพติดและการต่อต้านเครือข่ายที่ถูกระบุว่าเป็น “ผู้ก่อการร้าย” เช่น รายงานการโจมตีเรือที่ถูกกล่าวหาว่าเกี่ยวข้องกับยาเสพติดจากเวเนซุเอลา (Reuters, Sep. 2025; Reuters, Oct. 2025).
บทสรุปสำหรับไทย: จุดยุทธศาสตร์ + ทรัพยากร = ความเสี่ยงต่อการถูก “เล่นเกม”
เวเนซุเอลาสอนว่า ประเทศที่มีทรัพยากรเชิงยุทธศาสตร์หรืออยู่ในจุดตัดอำนาจ จะถูกตีความผ่าน “สมการมหาอำนาจ” ไม่ว่าเราจะอยากเล่าเรื่องตัวเองแบบใด บทเรียนสำหรับไทยคือ ต้องอ่านโลกให้ทะลุว่า เมื่อมหาอำนาจเห็น “ความเสี่ยงเชิงโครงสร้าง” เขาจะใช้ทั้งเศรษฐกิจ กฎหมาย ความมั่นคง และข่าวสาร เป็นเครื่องมือชุดเดียวกัน
