ทรัมพ์ ลดภาษีสินค้าจำเป็นด่วน เพื่อลดปัญหาค่าครองชีพของคนอเมริกัน

ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมพ์ ได้ลงนามในคำสั่งพิเศษเพื่อลดหรือยกเว้นภาษีนำเข้าสำหรับสินค้าอุปโภคบริโภคที่จำเป็นหลายรายการ โดยมุ่งหวังที่จะช่วยบรรเทาปัญหาค่าครองชีพที่สูงขึ้นของชาวอเมริกัน 

จากการตรวจสอบรายละเอียดเพิ่มเติม พบว่า โดนัลด์ ทรัมพ์ ได้ลงนามในคำสั่งพิเศษเพื่อลดหรือยกเว้นภาษีนำเข้าสำหรับสินค้าอุปโภคบริโภคกว่า 200 รายการ โดยมีผลย้อนหลังตั้งแต่วันที่ 13 พฤศจิกายน 

รายการสินค้าที่ได้รับการยกเว้นภาษีนำเข้ามีดังนี้: 

• เนื้อสัตว์: เนื้อวัวบางประเภท รวมถึงเนื้อรมควันและเนื้อแห้ง
• ผักและผลไม้: มะเขือเทศ อะโวคาโด กล้วย สับปะรด มะพร้าว มะม่วง และพืชตระกูลส้ม
• เครื่องดื่ม: กาแฟ ชาเขียว ชาดำ น้ำผลไม้
• เครื่องเทศ: อบเชย ลูกจันทน์เทศ ขมิ้น และอื่นๆ
• ถั่วและเมล็ดพืช: ถั่วบราซิล ถั่วแมคาเดเมีย เม็ดมะม่วงหิมพานต์ เมล็ดงา เมล็ดฝิ่น และอื่นๆ
• ผลิตภัณฑ์อื่นๆ: โกโก้ ปุ๋ยบางชนิด และไม้ 

การตัดสินใจดังกล่าวเกิดขึ้นภายใต้แรงกดดันจากปัญหาค่าครองชีพที่สูงขึ้นของชาวอเมริกัน แม้ว่าทรัมพ์จะเคยยืนยันก่อนหน้านี้ว่านโยบายภาษีนำเข้าของเขาไม่ได้เป็นสาเหตุของเงินเฟ้อ นักวิเคราะห์บางคนมองว่าการลดภาษีในครั้งนี้อาจช่วยบรรเทาภาระของผู้บริโภคได้บ้าง แต่ก็อาจไม่ส่งผลกระทบต่อค่าครองชีพโดยรวมอย่างมีนัยสำคัญ 

นอกจากนี้ การลดภาษียังเกิดขึ้นหลังจากการเจรจาข้อตกลงทางการค้ากับหลายประเทศในลาตินอเมริกา เช่น อาร์เจนตินา เอกวาดอร์ และกัวเตมาลา ซึ่งช่วยเปิดทางให้สินค้าบางรายการจากประเทศเหล่านี้ได้รับการยกเว้นภาษีด้วยเช่นกัน 

การยกเว้นภาษีนำเข้าในครั้งนี้ส่งผลดีต่อหลายฝ่าย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ผู้บริโภคชาวอเมริกัน และ ธุรกิจผู้นำเข้า 

กลุ่มที่ได้รับประโยชน์หลักๆ มีดังนี้:

• ผู้บริโภคชาวอเมริกัน: เป้าหมายหลักของการลดภาษีคือการลดภาระค่าครองชีพ การยกเว้นภาษีสินค้านำเข้าที่จำเป็นต่อชีวิตประจำวัน เช่น เนื้อวัว กาแฟ และผลไม้เมืองร้อน คาดว่าจะช่วยชะลอหรือย้อนกลับการเพิ่มขึ้นของราคาสินค้าเหล่านี้ในร้านขายของชำ ทำให้ราคาสินค้าอุปโภคบริโภคในครัวเรือนถูกลง
• ธุรกิจผู้นำเข้าและผู้ค้าปลีก: บริษัทที่นำเข้าสินค้าเหล่านี้ เช่น ผู้ผลิตอาหารที่ใช้เมล็ดกาแฟหรือโกโก้เป็นวัตถุดิบ จะมีต้นทุนการนำเข้าที่ต่ำลง ซึ่งช่วยลดแรงกดดันต่อกำไรของธุรกิจ หรือทำให้สามารถตรึงราคาขายปลีกได้ดีขึ้น
• ประเทศผู้ส่งออก: ประเทศในลาตินอเมริกาและที่อื่นๆ ที่ส่งออกสินค้าเหล่านี้มายังสหรัฐฯ เช่น อาร์เจนตินา เอกวาดอร์ และกัวเตมาลา จะได้รับประโยชน์จากการที่สินค้าของตนสามารถเข้าถึงตลาดสหรัฐฯ ได้ง่ายขึ้นและมีราคาที่สามารถแข่งขันได้มากขึ้น
• อุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้อง: อุตสาหกรรมอื่นๆ ในห่วงโซ่อุปทาน เช่น บริษัทขนส่ง หรือผู้ผลิตปุ๋ยบางชนิดที่ได้รับการยกเว้นภาษี ก็จะได้รับอานิสงส์จากปริมาณการค้าที่เพิ่มขึ้นและต้นทุนที่ลดลง 

โดยสรุป การยกเว้นภาษีนี้เป็นการผ่อนปรนนโยบายภาษีนำเข้าในภาพรวมของทรัมพ์ เพื่อตอบสนองต่อแรงกดดันทางการเมืองเกี่ยวกับภาวะเงินเฟ้อ และเป็นการยอมรับโดยปริยายว่าภาษีนำเข้าเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้อัตราเงินเฟ้อในสหรัฐฯ เพิ่มสูงขึ้น 

China and “Unrestricted Warfare” Against the the United States: A Scholarly Analysis of Long-Term Erosion Strategies Targeting the Liberal World Order

อ่านภาคภาษาไทยที่นี่

Introduction

Over the past two decades, the concept of “Unrestricted Warfare” (超限战) developed by Chinese military officers has been repeatedly invoked to explain the strategic relationship between the People’s Republic of China (PRC) and the United States. In particular, it is used by strategists and policymakers in liberal democracies to interpret how China seeks advantage over a militarily superior rival. The concept suggests that a weaker power can defeat or weaken a stronger adversary if it is willing to expand the notion of “war” beyond the battlefield into non-military domains such as finance, technology, cyber operations, information, lawfare, and other tools that traditionally were not treated as acts of war.

This article aims to (1) summarize the core ideas of Unrestricted Warfare as put forward by Qiao Liang and Wang Xiangsui; (2) review how contemporary scholars interpret the concept; (3) present empirical evidence that China has adopted practices consistent with this framework to weaken U.S. structural advantages; and (4) highlight important scholarly caveats, so that the argument does not collapse into one-sided propaganda but remains grounded, balanced, and evidence-based.

1. Origins of the “Unrestricted Warfare” Concept

1.1 Qiao Liang and Wang Xiangsui’s 1999 Book

The book Unrestricted Warfare was written by two officers of the People’s Liberation Army (PLA) Air Force, Qiao Liang and Wang Xiangsui, and first published in 1999 by a PLA publishing house. Its publication by a military press indicates that it was not merely a fringe personal essay, but at least a tolerated and influential piece of strategic thinking within the PLA discourse.

The starting question of the book is straightforward: when global warfare is shaped and dominated by a superpower such as the United States—which holds overwhelming advantages in conventional military power, technology, and economic reach—how can a weaker state such as China compete? The authors propose to “unrestrict” warfare from the purely military domain and instead mobilize all available instruments of national power. This includes financial warfare, trade warfare, legal warfare, media and information warfare, attacks on critical infrastructure, and other methods that exploit systemic vulnerabilities of the adversary.

1.2 Contemporary Scholarly Readings

Wójtowicz and Król (2021) provide a systematic account of the concept, arguing that “unrestricted warfare” should be understood as a framework that views war as “the use of all resources of the state” to achieve political objectives, rather than restricting war to kinetic operations. In their reading, the book highlights the importance of attacking the structural vulnerabilities of an opponent—such as financial fragility, dependencies in supply chains, technological chokepoints, and asymmetric legal regimes—rather than confronting superior military power head-on.

Military journals and analyses in the United States, such as those published in Military Review, confirm that the book has had enduring influence in global strategic debates. It has been used to reframe modern warfare as “the coordinated use of military and non-military means” to coerce an adversary, thus blurring traditional boundaries between war and peace.

2. Not an Official “Master Plan”, But a Highly Influential Frame

A major debate in Western scholarship is whether Unrestricted Warfare should be treated as a formal top-down blueprint for Chinese national strategy. Analysts at the U.S. Air Force’s China Aerospace Studies Institute (CASI), including Josh Baughman, warn that elevating a single book to the status of “China’s master plan” is an over-reading that risks misinforming policy.

At the same time, Baughman and others acknowledge that the book reflects a significant current of PLA thinking about expanding the use of non-military tools in strategic competition with the United States. Similar ideas appear in numerous PLA writings and Chinese security publications post-1999, indicating that elements of the concept have been absorbed into a broader strategic culture, even if not codified in a single “official doctrine” document.

In other words, Unrestricted Warfare is best understood as a conceptual lens that enlarges the strategic imagination of Chinese planners. Western analysts have found that this lens is useful—indeed, often necessary—for making sense of China’s observed behavior across cyber, economic, technological, and information domains in its rivalry with the United States.

3. Key Characteristics of “Unrestricted Warfare”

Across the original text and later academic analyses, at least four core characteristics can be distilled:

1. Integration of military and non-military instruments. War is no longer separable from peace. Every domain of interstate interaction—financial markets, technology supply chains, media systems, digital platforms—can become a “battlefield.” Unrestricted warfare thus legitimizes the use of non-military means as primary tools of conflict.
2. Targeting structural vulnerabilities. Rather than challenging U.S. military power directly, the framework emphasizes exploiting systemic weak points: public debt, dependence on open information environments, critical infrastructure interdependence, and reliance on digital systems that can be exploited through cyber operations or information manipulation.
3. Protracted “war of attrition” over decisive short wars. The objective is not a quick, decisive victory, but long-term erosion of the adversary’s economic health, social cohesion, public trust in institutions, and alliance networks, until it loses the ability or will to maintain leadership of the international order.
4. Blurring lines between state, private sector, and organized crime. Tools of unrestricted warfare do not need to be wielded by uniformed military units. State-owned enterprises, nominally private firms, overseas networks, and even criminal organizations can be leveraged—directly or indirectly—to advance state objectives, creating layers of plausible deniability.

4. Empirical Evidence: How Has China Applied “Unrestricted Warfare” Against the U.S.?

The key question is whether China’s actual behavior toward the United States aligns with the logic of unrestricted warfare. While motives are hard to prove definitively, a growing body of empirical evidence strongly supports the view that the PRC has systematically employed economic espionage, cyber operations, information manipulation, United Front work, and transnational networks in ways that map closely onto this conceptual framework.

4.1 Economic Espionage and Technology Theft

In 2020 the U.S. Department of Justice (DoJ) unsealed an indictment against four officers of the PLA for hacking Equifax, one of the largest credit reporting agencies in the United States. The breach compromised sensitive personal data of approximately 145–148 million Americans, including names, Social Security numbers, dates of birth, and addresses, and was explicitly framed as both a cybercrime and an act of economic espionage.

U.S. government sources estimate that roughly 80% of federal economic espionage cases have links to the Chinese state or Chinese actors. A comprehensive CSIS survey of Chinese espionage cases in the United States since 2000 documents more than 200 publicly known incidents involving theft of trade secrets and sensitive technologies, from semiconductors and advanced materials to aerospace and biotechnology.

These are not random acts by isolated individuals. They reflect a pattern consistent with “technology warfare” as envisioned by Unrestricted Warfare, in which acquiring U.S. core technologies—legally or illegally—is a central means of rapidly closing or leapfrogging capability gaps across both civilian and military sectors.

4.2 Cyber Attacks on U.S. Government Data and Infrastructure

The 2015 breach of the U.S. Office of Personnel Management (OPM) is widely regarded as one of the most damaging cyber intrusions ever suffered by the U.S. government. The personal records of roughly 22 million current, former, and prospective federal employees and contractors were stolen, including highly detailed security clearance forms. Multiple U.S. intelligence assessments attributed the attack to Chinese state-linked actors.

The strategic value of this data is enormous: it allows Chinese intelligence to map the U.S. national security ecosystem, identify individuals who may be susceptible to recruitment or coercion, and understand networks of relationships across agencies. The OPM hack alone could support long-term influence, blackmail, and counter-intelligence operations against U.S. personnel.

In addition, the CSIS database of significant cyber incidents records numerous cases where Chinese state-sponsored groups infiltrated telecom providers, cloud services, and infrastructure entities in the U.S. and allied countries. For example, the group sometimes called “Salt Typhoon” has been reported targeting telecommunications networks in more than 20 countries, including the United States, to gain persistent access to communications data—precisely the kind of preparatory work envisaged under a long-term unrestricted warfare strategy.

4.3 Information Warfare and Disinformation

A 2021 RAND study documents that the PLA and Chinese party-state organs have been developing social media operations aimed at U.S. audiences and U.S. allies. These operations include the creation of fake accounts, amplification of divisive narratives, and targeted campaigns undermining trust in the U.S. military and political institutions.

A more recent RAND report (2024) describes how Chinese strategists explore the use of AI-driven tools—such as large language models—to generate tailored disinformation at scale, thereby enhancing the precision and plausible deniability of such campaigns. This marks an escalation from rudimentary troll farms to algorithmically enhanced cognitive warfare.

Public disclosures by major U.S. tech platforms in 2024–2025 corroborate these concerns: several have taken down coordinated inauthentic networks linked to China that were pushing politically divisive content, sometimes impersonating U.S. citizens, and leveraging AI to craft messages about U.S. elections and domestic controversies.

4.4 United Front Work and Political Influence Operations

The U.S.–China Economic and Security Review Commission (USCC) has described the Chinese Communist Party’s United Front Work Department as a key instrument for influencing—and in many cases co-opting—overseas organizations, Chinese diaspora communities, business networks, academic institutions, and local politicians. The objective is to shape foreign discourses and decision-making in ways favourable to Beijing while marginalizing critics.

Cases involving former senior officials at U.S. institutions—including a former Federal Reserve economist alleged to have passed sensitive information to Chinese contacts—illustrate how financial incentives, talent programs, and other “soft” mechanisms can be deployed to gain access to strategic insights and policy debates from within.

4.5 Transnational Crime, Fentanyl, and Online Scams as Tools of Erosion

A 2025 USCC report on cross-border crime notes that PRC-linked networks have played a central role in online scam operations targeting Americans, with estimated losses of over US$5 billion in a single year. Many of these scam hubs are located in or near regions where China has significant economic or political leverage, including Belt and Road–connected zones in Southeast Asia. The report raises the concern that China can selectively tolerate or crack down on these networks as a form of bargaining leverage with foreign governments.

Alongside this, U.S. congressional and law-enforcement reports highlight that chemical precursors manufactured in China are a primary source for Mexican cartels producing fentanyl destined for the U.S. market, fueling an opioid crisis that kills tens of thousands of Americans annually. While direct state intent is difficult to prove, the net effect is social and public health devastation inside the United States—a result consistent with the “indirect, deniable attack on societal resilience” envisioned in unrestricted warfare.

5. Strategic Interpretation: Does China View the U.S. as a Competitor or as an Adversary to Be Undermined?

Most of the evidence above does not come from explicit public statements by the Chinese government announcing an objective to “destroy” the United States. Rather, it emerges from patterns of behaviour over time. When interpreted through the lens of unrestricted warfare, these patterns strongly suggest that the CCP does not see the U.S. as just another economic competitor “playing by the same rules,” but as a structural rival whose power and legitimacy must be weakened across multiple domains.

Dallas Tueller, writing in Small Wars Journal (2024), argues that the critical issue is not the 1999 text itself, but the convergence between that conceptual framework and contemporary PRC behaviour: cyber theft of critical data, persistent economic espionage, information operations targeting U.S. domestic cohesion, and exploitation of criminal or grey-zone actors. Taken together, these actions amount to a practical implementation of unrestricted warfare—even if Beijing never labels it as such.

6. Scholarly Caveats and Limitations

To maintain academic integrity, several important caveats must be clearly stated:

• Intent is inherently difficult to prove. Most of the evidence concerns actions linked to Chinese state or state-adjacent actors. It supports the claim that China seeks to weaken U.S. advantages and exploit vulnerabilities. But it does not conclusively prove that Beijing’s ultimate aim is “total destruction” of the United States. The more cautious conclusion is that China sees the U.S. as its principal strategic rival and is willing to use many non-military tools to erode U.S. power and the liberal order it underpins.
• Great powers on all sides use covert and influence operations. The U.S. itself has a long history of intelligence activities, information operations, and political meddling abroad. Focusing solely on Chinese behaviour without situating it in the broader context of great-power competition may distort the analytical picture. What is distinctive in the PRC case, however, is the combination of authoritarian governance, tight party control, and willingness to exploit the openness of liberal societies.
• Distinguishing the CCP from the Chinese people. Critique of CCP and PLA strategy must be carefully distinguished from attitudes toward ordinary Chinese citizens, who are often themselves victims of the same authoritarian system. Responsible scholarship should avoid conflating “China” as a civilization with “the CCP” as a ruling party.

7. Conclusion

When the conceptual framework of Unrestricted Warfare is viewed alongside a growing body of empirical evidence—economic espionage, major cyber intrusions, influence operations, United Front activities, and PRC-linked criminal networks—it becomes increasingly difficult to sustain the narrative that China is merely a benign competitor operating within the same liberal rules as the United States.

A more precise, academically defensible conclusion is that the Chinese party-state regards the United States as a structural and long-term strategic adversary whose power, cohesion, and normative influence must be eroded. It seeks to do so by mobilizing all available instruments of national power, many of them non-military, and by weaponizing the very openness of liberal societies—free flows of information, open markets, and transparent institutions—against them. This approach maps closely onto the logic of unrestricted warfare.

For U.S. and allied policymakers, recognizing this reality is not an invitation to xenophobia, nor a call for blind confrontation. Rather, it is a call for strategic clarity. The “battlefield” between China and the United States is not limited to the South China Sea or the Taiwan Strait; it extends into data centers, financial markets, research labs, social media feeds, and local communities. Defending the liberal order in the 21st century therefore requires moving beyond a narrow focus on traditional military deterrence and developing robust defenses against unrestricted warfare in all domains of public life.

Selected References

• Air University, China Aerospace Studies Institute. (2022). Unrestricted Warfare Is Not China’s Master Plan.
• Baughman, J. (2022). “Unrestricted Warfare” Is Not China’s Master Plan. China Aerospace Studies Institute.
• CSIS. (2023). Survey of Chinese Espionage in the United States Since 2000.
• CSIS. (2023). How the Chinese Communist Party Uses Cyber Espionage to Undermine the American Economy.
• Department of Justice. (2020). Chinese Military Personnel Charged with Computer Fraud, Economic Espionage, and Wire Fraud for Hacking into Equifax.
• Harold, S. W., et al. (2021). Chinese Disinformation Efforts on Social Media. RAND Corporation.
• Liang, Q., & Wang, X. (1999). Unrestricted Warfare. Beijing: PLA Literature and Arts Publishing House. (English translation via C4I.org and archive.org.)
• Military Review. (2019). Précis: Unrestricted Warfare.
• Office of Personnel Management Data Breach (2015). U.S. congressional and media reports on the OPM hack attributed to Chinese actors.
• RAND Corporation. (2024). Dr. Li Bicheng, or How China Learned to Stop Worrying and Love Social Media Manipulation.
• Tueller, D. (2024). The Invisible Frontline: The Nature of China’s Unrestricted Warfare and Why the US Needs a Strategic Wake-Up Call. Small Wars Journal.
• U.S.–China Economic and Security Review Commission. (2025). Report on PRC-linked scam networks targeting U.S. citizens and associated economic security risks.
• Wójtowicz, T., & Król, D. (2021). Chinese Concept of Unrestricted Warfare – Characteristics and Contemporary Use. Humanities & Social Sciences, 28(4), 165–176.

จีนกับ “สงครามไร้ขีดจำกัด” ต่อสหรัฐอเมริกา

จีนกับ “สงครามไร้ขีดจำกัด” ต่อสหรัฐอเมริกา: การวิเคราะห์เชิงวิชาการว่าด้วยยุทธศาสตร์บ่อนเซาะระยะยาวต่อโลกเสรี

บทนำ

ในช่วงกว่า 20 ปีที่ผ่านมา แนวคิด “สงครามไร้ขีดจำกัด” (Unrestricted Warfare – 超限战) ของทหารจีนถูกหยิบยกขึ้นมาอธิบายความสัมพันธ์เชิงยุทธศาสตร์ระหว่างจีนกับสหรัฐอเมริกาอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในหมู่นักยุทธศาสตร์และผู้กำหนดนโยบายของโลกเสรี แนวคิดนี้เสนอว่าประเทศที่ด้อยกว่าทางการทหารแบบดั้งเดิมสามารถเอาชนะคู่แข่งที่เหนือกว่าได้ หากกล้า “ขยายสนามรบ” ออกจากกรอบการรบทางทหาร ไปสู่อาวุธรูปแบบใหม่ เช่น การเงิน เทคโนโลยี ไซเบอร์ ข้อมูล การก่อการร้าย การกดดันทางกฎหมาย และอื่น ๆ ที่ไม่เคยถูกนับเป็นสงครามในความหมายแบบเดิม

บทความนี้มีเป้าหมายเพื่อ (1) สรุปสาระสำคัญของแนวคิด Unrestricted Warfare ตามต้นฉบับของ Qiao Liang และ Wang Xiangsui, (2) วิเคราะห์การตีความและการใช้งานในมุมมองนักวิชาการร่วมสมัย, (3) แสดงหลักฐานเชิงประจักษ์ที่บ่งชี้ว่ารัฐจีนได้นำหลักคิดใกล้เคียงนี้ไปใช้ในการบ่อนเซาะและทำให้สหรัฐฯ เปราะบางลงในหลายมิติ และ (4) สะท้อนข้อจำกัดเชิงวิชาการเพื่อไม่ให้การวิเคราะห์กลายเป็นเพียงวาทกรรมโฆษณาชวนเชื่อฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง

1. ที่มาของแนวคิด “สงครามไร้ขีดจำกัด”

1.1 หนังสือของ Qiao Liang และ Wang Xiangsui (1999)

หนังสือ Unrestricted Warfare แต่งโดยนายทหารอากาศกองทัพปลดปล่อยประชาชนจีน (PLA) สองนาย คือ Qiao Liang และ Wang Xiangsui ตีพิมพ์ครั้งแรกปี 1999 โดยสำนักพิมพ์ของกองทัพเอง ซึ่งสะท้อนว่ามิใช่งานส่วนตัวไร้น้ำหนัก แต่เป็นงานความคิดทางทหารที่ได้รับการยอมรับระดับหนึ่งในโครงสร้างของ PLA

จุดตั้งต้นของหนังสือคือคำถามว่า เมื่อสงครามสมัยใหม่ถูกกำหนดโดยมหาอำนาจอย่างสหรัฐฯ ซึ่งมีอิทธิพลทั้งทางเศรษฐกิจ การทหาร และเทคโนโลยี ประเทศที่อ่อนแอกว่าจะ “ต่อสู้” อย่างไร โดยผู้เขียนเสนอให้ “ไม่จำกัดการทำสงครามไว้แต่ในกรอบทหาร” แต่ให้ใช้เครื่องมือทุกชนิดที่สร้างแรงกดดันทางยุทธศาสตร์ได้ ไม่ว่าจะเป็นสงครามการเงิน (financial war), สงครามการค้า (trade war), สงครามกฎหมาย (legal war), สงครามสื่อและข้อมูล (media & information war) รวมถึงการโจมตีโครงสร้างพื้นฐานพลเรือนในเชิงไซเบอร์และเศรษฐกิจ

1.2 มุมมองของนักวิชาการร่วมสมัย

งานของ Wójtowicz และ Król (2021) ได้สังเคราะห์แนวคิดนี้อย่างเป็นระบบว่า “สงครามไร้ขีดจำกัด” คือกรอบคิดที่มองสงครามในฐานะ “การใช้ทุกทรัพยากรของรัฐ” เพื่อบรรลุเป้าหมายทางการเมือง โดยไม่จำกัดที่เครื่องมือทางทหารอีกต่อไป และเน้นการโจมตี “จุดอ่อนโครงสร้าง” ของศัตรู เช่น ความเปราะบางทางการเงิน การพึ่งพาซัพพลายเชน เทคโนโลยี หรือการใช้กฎหมายระหว่างประเทศเป็นเครื่องมือบิดเบือนผลประโยชน์ของคู่แข่ง

งานศึกษาทางทหารของสหรัฐฯ เช่น Military Review ก็ยืนยันว่าหนังสือเล่มนี้มีอิทธิพลในหมู่นักคิดด้านความมั่นคงทั่วโลก และฉายภาพสงครามยุคใหม่ว่าเป็นการใช้ “ทุกวิธีการ ทั้งทางทหารและไม่ใช่ทหาร” เพื่อบังคับให้ฝ่ายตรงข้ามยอมตามเจตจำนงของรัฐผู้รุกราน

2. “สงครามไร้ขีดจำกัด” ไม่ใช่แผนแม่บททางการอย่างเป็นทางการ – แต่เป็นกรอบคิดที่ทรงอิทธิพล

มีข้อถกเถียงสำคัญในหมู่นักวิจัยตะวันตกว่า ไม่ควร “ยกหนังสือเล่มเดียว” ไปเท่ากับ “ยุทธศาสตร์แห่งชาติ” ของจีนทั้งหมด Josh Baughman แห่ง China Aerospace Studies Institute (CASI) ของกองทัพอากาศสหรัฐชี้ว่า การมอง Unrestricted Warfare เป็น “master plan” ของจีนทั้งประเทศเป็นการอ่านเกินจริง และอาจทำให้ตัดสินใจเชิงนโยบายผิดพลาด

อย่างไรก็ตาม Baughman ก็ยอมรับว่า หนังสือเล่มนี้สะท้อน “วิธีคิดแบบหนึ่ง” ภายใน PLA ว่าด้วยการขยายขอบเขตการใช้เครื่องมือไม่ใช่ทหาร เพื่อได้เปรียบในความขัดแย้งกับสหรัฐฯ และแนวคิดลักษณะเดียวกันนี้ก็พบได้ในเอกสารทางทหารและงานวิชาการจีนจำนวนมากหลังจากนั้น

กล่าวอีกนัยหนึ่ง แม้ Unrestricted Warfare จะไม่ใช่ “ประกาศนโยบายอย่างเป็นทางการของรัฐบาลจีน” แต่ก็ทำหน้าที่เป็น “กรอบคิดเชิงแนวคิด (conceptual frame)” ที่ขยายขอบเขตจินตนาการเชิงยุทธศาสตร์ของจีน และถูกใช้โดยนักวิเคราะห์ตะวันตกเป็นเลนส์สำคัญในการอ่านพฤติกรรมจริงของจีนต่อสหรัฐฯ

3. ลักษณะสำคัญของ “สงครามไร้ขีดจำกัด”

จากการสังเคราะห์ทั้งจากต้นฉบับและงานวิชาการร่วมสมัย สามารถสรุปลักษณะของ Unrestricted Warfare ได้อย่างน้อย 4 ประการ:

1. การผสมเครื่องมือทางทหารและไม่ใช่ทหาร – ไม่แยก “สงคราม” ออกจาก “สันติภาพ” อย่างชัดเจน แต่ถือว่าทุกมิติของการปฏิสัมพันธ์ระหว่างรัฐสามารถกลายเป็น “สนามรบ” ได้ เช่น ตลาดทุน เทคโนโลยี เครือข่ายสังคมออนไลน์ การพึ่งพาห่วงโซ่อุปทาน เป็นต้น
2. การโจมตีจุดอ่อนเชิงโครงสร้าง (systemic vulnerabilities) – แทนที่จะเผชิญหน้ากองทัพสหรัฐโดยตรง จีนเลือกโจมตีความเปราะบางของสหรัฐในมิติอื่น เช่น หนี้สาธารณะ การพึ่งพาเทคโนโลยีดิจิทัล ระบบสื่อเสรีที่เปิดให้ข้อมูลเท็จแทรกซึมได้ง่าย เป็นต้น
3. การยืดเวลาความขัดแย้งแบบ “ศึกยืดเยื้อ” – เป้าหมายไม่ใช่ชัยชนะฉับพลัน แต่คือการกัดเซาะระยะยาวให้คู่แข่งอ่อนแรง สูญเสียทรัพยากร สูญเสียความเชื่อมั่นจากประชาชนและพันธมิตร จนขาดศักยภาพในการรักษาระเบียบโลกที่ตนเคยเป็นแกนกลางอยู่
4. การพร่าเลือนเส้นแบ่งระหว่างรัฐ–เอกชน–อาชญากรรม – เครื่องมือที่ใช้ไม่จำเป็นต้องมาจากรัฐโดยตรง แต่อาจเป็นบริษัท รัฐวิสาหกิจ เครือข่ายอาชญากรรม หรือ “ตัวแสดง” ที่มีความสัมพันธ์เชื่อมโยงกับรัฐในระดับต่าง ๆ ซึ่งทำให้ยากต่อการระบุความรับผิดชอบ

4. หลักฐานเชิงประจักษ์: จีนใช้ “สงครามไร้ขีดจำกัด” ต่อสหรัฐฯ อย่างไร

ส่วนนี้จะชี้ให้เห็นว่า การมองจีนว่า “เพียงแค่คู่แข่งทางเศรษฐกิจที่เล่นอยู่ในกติกาเดียวกัน” ไม่สอดคล้องกับหลักฐานจำนวนมากที่บ่งชี้ว่ารัฐจีนใช้เครื่องมือหลากหลายเพื่อบ่อนเซาะความได้เปรียบของสหรัฐฯ ในระดับโครงสร้าง

4.1 จารกรรมเศรษฐกิจและการขโมยเทคโนโลยี

กระทรวงยุติธรรมสหรัฐ (DoJ) ประกาศอย่างเป็นทางการในปี 2020 ว่าได้ฟ้องนายทหารสี่นายจากกองทัพปลดปล่อยประชาชน (PLA) ซึ่งถูกกล่าวหาว่าเป็นผู้แฮ็กบริษัทเครดิตรายใหญ่ Equifax ทำให้ข้อมูลส่วนบุคคลของชาวอเมริกันราว 145–148 ล้านคนรั่วไหล และเชื่อมโยงกับข้อหาจารกรรมทางเศรษฐกิจและขโมยความลับทางการค้า

รายงานของรัฐสภาสหรัฐชี้ด้วยว่า ประมาณ 80% ของคดีจารกรรมเศรษฐกิจของรัฐบาลกลางมีความเกี่ยวข้องกับรัฐบาลจีน หรือผู้กระทำที่เชื่อมโยงกับจีน ข้อมูลจาก CSIS ซึ่งรวบรวมคดีจารกรรมจีนในสหรัฐระหว่างปี 2000 เป็นต้นมาระบุว่ามีกรณีที่เปิดเผยต่อสาธารณะแล้วกว่า 200 คดี ตั้งแต่ด้านชิป วัสดุขั้นสูง การบินอวกาศ ไปจนถึงไบโอเทคและปัญญาประดิษฐ์

สิ่งเหล่านี้สะท้อน “สงครามเทคโนโลยี” ตามแนวคิด Unrestricted Warfare อย่างชัดเจน คือ ใช้การขโมยเทคโนโลยีพื้นฐานของสหรัฐเพื่อลดช่องว่างทางยุทธศาสตร์ ทั้งทางทหารและเศรษฐกิจ โดยไม่ต้องลงทุนวิจัยจากศูนย์ในระดับเดียวกัน

4.2 การโจมตีไซเบอร์ต่อโครงสร้างข้อมูลของรัฐสหรัฐ

กรณีการแฮ็กสำนักงานบริหารบุคคล (OPM) ของรัฐบาลสหรัฐในปี 2015 ซึ่งข้อมูลบุคลากรและผู้ที่เคยผ่านการตรวจสอบความปลอดภัยของรัฐกว่า 22 ล้านรายการถูกขโมยไป ถือเป็นหนึ่งในเหตุการณ์ที่ถูกเชื่อมโยงกับจีนอย่างหนัก รัฐบาลสหรัฐและสื่อกระแสหลักหลายแห่งรายงานตรงกันว่า การโจมตีนี้มาจากกลุ่มที่เชื่อมโยงกับหน่วยข่าวกรองจีน และถูกมองว่าเป็น “ขุมทรัพย์ข้อมูลเชิงข่าวกรอง” สำหรับการระบุตัว เป้าหมาย และการแบล็กเมลในอนาคต

นอกจากนี้ ฐานข้อมูลเหตุการณ์ไซเบอร์สำคัญของ CSIS ยังบันทึกเหตุการณ์ล่าสุดหลายกรณีที่เชื่อมโยงกับจีน เช่น กลุ่มแฮ็กเกอร์ที่ถูกเรียกว่า “Salt Typhoon” เจาะระบบผู้ให้บริการโทรคมนาคมในสหรัฐและอีกกว่า 20 ประเทศ เพื่อเก็บข้อมูลการสื่อสารในระดับโครงสร้าง ซึ่งสอดคล้องกับยุทธศาสตร์การสอดแนมและเตรียมพร้อมสำหรับสถานการณ์ความขัดแย้งระดับสูงในอนาคต

4.3 การปฏิบัติการข่าวสารและข้อมูลเท็จ (Information / Disinformation Operations)

รายงานของ RAND ปี 2021 ระบุอย่างชัดเจนว่า PLA กำลังพัฒนาและทดลองใช้ปฏิบัติการสื่อสังคมออนไลน์ในต่างประเทศเพื่อโจมตีภาพลักษณ์กองทัพและรัฐบาลสหรัฐ โดยใช้บัญชีปลอม ปั่นข่าวบิดเบือน และเนื้อหาที่ออกแบบมาเพื่อทำให้ความเชื่อมั่นภายในสังคมอเมริกันอ่อนแอลง

รายงาน RAND ปี 2024 อีกฉบับหนึ่งยังเตือนว่า พรรคคอมมิวนิสต์จีนกำลังศึกษาและทดลองใช้ปัญญาประดิษฐ์เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการบงการสื่อสังคมออนไลน์ในต่างประเทศ ทำให้ปฏิบัติการข้อมูลเท็จมีความเนียนและยากแก่การตรวจจับมากขึ้น ซึ่งถือเป็น “การยกระดับอาวุธในสนามรบเชิงข้อมูล” อย่างเป็นรูปธรรม

ข้อมูลล่าสุดจากบริษัทเทคโนโลยีและผู้ให้บริการแพลตฟอร์มในสหรัฐ—includingรายงานปี 2025 ที่พบปฏิบัติการจากกลุ่มที่เชื่อมโยงกับจีนใช้โมเดล AI เพื่อสร้างเนื้อหาการเมืองแบบแตกแยกในสื่อสังคมออนไลน์สหรัฐ—ยิ่งตอกย้ำว่า ปฏิบัติการแบบนี้ไม่ได้อยู่แค่ในทฤษฎี แต่กำลังเดินอยู่ในสนามจริงแล้ว

4.4 ปฏิบัติการ “แนวร่วม” (United Front) และอิทธิพลทางการเมือง

รายงานของ U.S.–China Economic and Security Review Commission (USCC) อธิบายว่า “งานแนวร่วม” (United Front Work) ของพรรคคอมมิวนิสต์จีน เป็นเครื่องมือสำคัญในการสร้างอิทธิพลและบ่อนเซาะในต่างประเทศ ผ่านการเจาะเครือข่ายองค์กรจีนโพ้นทะเล สมาคมการค้า สถาบันการศึกษา และนักการเมืองท้องถิ่น เพื่อดึงให้โครงสร้างเหล่านั้นโน้มเอียงไปตามผลประโยชน์ของปักกิ่ง และลดทอนเสียงวิจารณ์ต่อจีน

กรณีการว่าจ้าง ผู้เชี่ยวชาญ หรือเจ้าหน้าที่ระดับสูงในสถาบันการเงินและมหาวิทยาลัยสหรัฐ โดยมีการจ่ายค่าตอบแทนแฝงจากสถาบันในจีน (เช่น คดีอดีตเจ้าหน้าที่ระดับสูงของ Federal Reserve ที่ถูกกล่าวหาว่าถ่ายทอดข้อมูลลับให้จีน) เป็นตัวอย่างที่สะท้อนการใช้ “soft penetration” เพื่อเข้าถึงข้อมูลเชิงยุทธศาสตร์ของสหรัฐอย่างค่อยเป็นค่อยไป

4.5 เครือข่ายอาชญากรรม–ยาเสพติด–สแกมออนไลน์ในฐานะส่วนหนึ่งของการกัดเซาะสังคมสหรัฐ

รายงานของ USCC ปี 2025 ระบุว่า เครือข่ายอาชญากรรมที่เชื่อมโยงกับจีนมีบทบาทสำคัญในการหลอกลวงชาวอเมริกันผ่านสแกมออนไลน์ประเภทต่าง ๆ ทำให้ชาวอเมริกันสูญเงินกว่า 5 พันล้านดอลลาร์ในปีเดียว และส่วนหนึ่งของเครือข่ายเหล่านี้เชื่อมโยงกับโซนอุตสาหกรรมที่เกี่ยวกับโครงการ Belt and Road ซึ่งรัฐจีนมีอิทธิพลสูง ตัวรายงานตั้งข้อกังวลว่าปักกิ่งอาจใช้การบังคับใช้กฎหมายต่อสแกมเหล่านี้เป็น “ข้อแลกเปลี่ยนทางการเมืองและข่าวกรอง” ต่อสหรัฐและประเทศอื่น ๆ

เมื่อมองร่วมกับข้อมูลการไหลของสารตั้งต้นยาเสพติดสังเคราะห์จากจีนสู่เครือข่ายผลิตเฟนทานิลในเม็กซิโกที่ส่งผลให้วิกฤตยาเสพติดในสหรัฐรุนแรงขึ้น นักวิเคราะห์บางส่วนเสนอว่า แม้จะไม่อาจพิสูจน์เจตนา “สงครามยาเสพติด” ของรัฐจีนได้โดยตรง แต่ผลลัพธ์เชิงโครงสร้างก็สอดคล้องกับตรรกะของ Unrestricted Warfare นั่นคือ การปล่อยให้ปัญหาสังคม–สุขภาพสหรัฐลุกลามจนกลายเป็นแรงกัดเซาะจากภายใน

5. การตีความเชิงยุทธศาสตร์: จีนมองสหรัฐเป็น “คู่แข่ง” หรือ “ศัตรูที่ต้องบั่นทอน”?

หลักฐานส่วนใหญ่ที่ยกมาข้างต้นไม่ได้มาจากถ้อยแถลงแบบเปิดเผยของรัฐบาลจีนว่า “ต้องล้มสหรัฐให้ได้” หากแต่มาจากพฤติกรรมที่สอดคล้องกันอย่างยาวนาน ทั้งในระดับไซเบอร์ เศรษฐกิจ เทคโนโลยี และข้อมูล เมื่ออ่านภายใต้กรอบคิดของ Unrestricted Warfare จึงทำให้หลายสำนักคิดในฝั่งสหรัฐตีความว่า CCP ไม่ได้มองสหรัฐเพียงแค่ “คู่แข่ง” แต่เป็น “อุปสรรคเชิงโครงสร้าง” ที่ต้องทำให้อ่อนแรงลงในทุกมิติ เพื่อเปิดทางให้จีนขึ้นมาอยู่ในจุดที่ไม่ถูกกดด้วยระเบียบโลกภายใต้การนำของอเมริกา

Dallas Tueller เขียนใน Small Wars Journal ปี 2024 ว่า สิ่งที่น่ากังวลไม่ใช่แค่เนื้อหาในหนังสือปี 1999 แต่คือ “หลักฐานร่วมสมัย” ว่าจีนกำลังปฏิบัติการในหลายสนามพร้อมกันอย่างเป็นระบบ ตั้งแต่การเจาะข้อมูลโครงสร้างพื้นฐาน ไปจนถึงการปั่นข่าวปลอมและการสร้างความแตกแยกในสังคมสหรัฐ ซึ่งทั้งหมดนี้ควรถูกเข้าใจในฐานะ “สงครามไร้ขีดจำกัด” ที่กำลังดำเนินอยู่จริง ไม่ใช่เพียงแนวคิดบนกระดาษ

6. ข้อถกเถียงและข้อจำกัดเชิงวิชาการ

เพื่อรักษาความเป็นวิชาการ บทความนี้จำเป็นต้องยอมรับข้อจำกัดสำคัญหลายประการ:

• การพิสูจน์ “เจตนา” โดยตรงเป็นเรื่องยาก – หลักฐานส่วนใหญ่เป็นพฤติกรรมและคดีที่เชื่อมโยงกับรัฐจีนหรือผู้ปฏิบัติการที่รัฐให้การสนับสนุน แต่การระบุว่า “รัฐบาลจีนตั้งใจจะล้มสหรัฐให้สิ้นซาก” ในฐานะวัตถุประสงค์สูงสุดยังเป็นการตีความที่เกินจากเอกสารทางการที่เปิดเผยอยู่ในปัจจุบัน
• มหาอำนาจทุกฝ่ายต่างก็ใช้ปฏิบัติการลับและปฏิบัติการข้อมูล – สหรัฐเองก็มีประวัติการปฏิบัติการข่าวกรอง ปฏิบัติการข้อมูล และการแทรกแซงการเมืองในประเทศอื่นเช่นกัน การชี้เพียงจีนฝ่ายเดียวโดยไม่มองโครงสร้างอำนาจโลกทั้งหมด อาจทำให้การวิเคราะห์ไม่สมดุล
• ความเสี่ยงของการเหมารวม – การวิจารณ์ CCP และ PLA ต้องระวังไม่เหมารวมไปถึง “ชาวจีนทุกคน” ซึ่งส่วนใหญ่ไม่มีส่วนรู้เห็นกับยุทธศาสตร์ระดับรัฐ การรักษาภาษาที่แยก “รัฐบาล/พรรค/กองทัพ” ออกจาก “ประชาชนจีน” จึงเป็นความรับผิดชอบเชิงจริยธรรมของนักวิชาการ

7. บทสรุป

เมื่อพิจารณาร่วมกันทั้ง (1) แนวคิด Unrestricted Warfare ซึ่งเสนอให้ใช้เครื่องมือทุกชนิดเพื่อบรรลุเป้าหมายทางการเมือง, (2) งานวิชาการที่ชี้ให้เห็นว่ากรอบคิดนี้ยังมีอิทธิพลต่อการคิดเชิงยุทธศาสตร์ของจีน, และ (3) หลักฐานเชิงประจักษ์จำนวนมากเกี่ยวกับการจารกรรมเศรษฐกิจ การโจมตีไซเบอร์ ปฏิบัติการข้อมูลเท็จ และการใช้เครือข่ายแนวร่วมในต่างประเทศ ย่อมยากที่จะปฏิเสธว่า จีนกำลังใช้อย่างน้อย “ส่วนหนึ่ง” ของแนวคิดสงครามไร้ขีดจำกัดในการบ่อนเซาะความได้เปรียบของสหรัฐอเมริกาและระเบียบโลกเสรีในระยะยาว

อย่างไรก็ตาม การตีความว่า “จีนตั้งใจจะทำลายล้างสหรัฐฯ แบบสิ้นซาก” ยังเกินจากหลักฐานที่มีอยู่ในปัจจุบัน หากจะกล่าวอย่างระมัดระวังในเชิงวิชาการ อาจสรุปได้ว่า พรรคคอมมิวนิสต์จีนมองสหรัฐฯ เป็น “คู่แข่งเชิงโครงสร้างและคู่ต่อสู้หลักทางยุทธศาสตร์” ที่ต้องถูกทำให้เปราะบางลงในทุกมิติเท่าที่ทำได้ โดยใช้เครื่องมือที่ไม่จำกัดเฉพาะการทหาร และพร้อมจะใช้ช่องว่างของโลกเสรี (เสรีภาพข้อมูล เสรีภาพเศรษฐกิจ ระบบเปิด) เป็นอาวุธย้อนกลับมาทำให้โลกเสรีอ่อนแอลงเอง ซึ่งสอดคล้องกับหัวใจของแนวคิด Unrestricted Warfare อย่างมีนัยสำคัญ

สำหรับผู้กำหนดนโยบายในสหรัฐและโลกเสรี การยอมรับข้อเท็จจริงเชิงโครงสร้างนี้ไม่ได้มีเป้าหมายเพื่อปลุกปั่นความเกลียดชังต่อจีนหรือชาวจีน แต่เพื่อให้ตระหนักว่า “สนามรบ” ระหว่างจีนกับสหรัฐไม่ได้อยู่แค่ในทะเลจีนใต้หรือไต้หวัน หากแผ่ขยายไปถึงข้อมูลในโทรศัพท์ของประชาชน ตลาดหุ้น มหาวิทยาลัย ห้องวิจัย และแม้กระทั่งการสนทนาบนสื่อสังคมออนไลน์ของพลเมืองธรรมดาทั่วไป การป้องกันตนเองของโลกเสรีจึงต้องยกระดับจากการป้องกันทางทหาร ไปสู่การป้องกัน “สงครามไร้ขีดจำกัด” ในทุกมิติของชีวิตสาธารณะ

บรรณานุกรม (คัดสรร)

• Air University, China Aerospace Studies Institute. (2022). Unrestricted Warfare Is Not China’s Master Plan.
• Baughman, J. (2022). “Unrestricted Warfare” is Not China’s Master Plan. China Aerospace Studies Institute.
• CSIS. (2023). Survey of Chinese Espionage in the United States Since 2000.
• CSIS. (2023). How the Chinese Communist Party Uses Cyber Espionage to Undermine the American Economy.
• Department of Justice. (2020). Chinese Military Personnel Charged with Computer Fraud, Economic Espionage, and Wire Fraud for Hacking into Equifax.
• Harold, S. W. et al. (2021). Chinese Disinformation Efforts on Social Media. RAND.
• Liang, Q., & Wang, X. (1999). Unrestricted Warfare. Beijing: PLA Literature and Arts Publishing House. (ฉบับแปลภาษาอังกฤษเผยแพร่ผ่าน C4I.org และ archive.org)
• Military Review. (2019). Précis: Unrestricted Warfare.
• Office of Personnel Management Data Breach (2015). รายงานของคณะกรรมาธิการตรวจสอบของสภาคองเกรสสหรัฐและสื่อกระแสหลักเกี่ยวกับการแฮ็ก OPM ที่เชื่อมโยงกับจีน.
• RAND. (2024). Dr. Li Bicheng, or How China Learned to Stop Worrying and Love Social Media Manipulation.
• Tueller, D. (2024). The Invisible Frontline: The Nature of China’s Unrestricted Warfare and Why the US Needs a Strategic Wake-Up Call. Small Wars Journal.
• U.S.–China Economic and Security Review Commission. (2025). รายงานเกี่ยวกับเครือข่ายสแกมข้ามชาติที่เชื่อมโยงจีนและการคุกคามต่อความมั่นคงเศรษฐกิจของสหรัฐ.
• Wójtowicz, T., & Król, D. (2021). Chinese Concept of Unrestricted Warfare – Characteristics and Contemporary Use. Humanities & Social Sciences, 28(4), 165–176.

ความมั่งคั่งของสหรัฐอเมริกา: การวิเคราะห์เชิงโครงสร้าง–ภูมิรัฐศาสตร์–อารยธรรม

 ความมั่งคั่งของสหรัฐอเมริกา

การวิเคราะห์เชิงโครงสร้าง–ภูมิรัฐศาสตร์–อารยธรรม

ความมั่งคั่งของสหรัฐอเมริกาเป็นผลลัพธ์ของปัจจัยหลายมิติเชื่อมร้อยกันอย่างซับซ้อน ตั้งแต่สิ่งที่สัมผัสได้ เช่น พื้นที่กว้างใหญ่ ทรัพยากรอุดมสมบูรณ์ ไปจนถึงสิ่งที่มองไม่เห็นแต่ฝังลึกในระดับจิตวิญญาณสังคม เช่น วัฒนธรรมแห่งนวัตกรรม การแข่งขัน และความเชื่อในศักยภาพของปัจเจก บทความนี้จะฉายภาพให้เห็นอย่างละเอียดว่าทำไมสหรัฐฯ จึงกลายเป็นมหาอำนาจที่ไม่เพียง “มั่งคั่ง” แต่ “สร้างความมั่งคั่งใหม่” อยู่ตลอดเวลา

ชั้นที่ 1 — โครงสร้างพื้นฐานทางภูมิศาสตร์และทรัพยากร

1.1 พื้นที่กว้างใหญ่และต่อเนื่อง: มหาทวีปแห่งโอกาส

สหรัฐอเมริกามีพื้นที่กว่า 9.8 ล้านตารางกิโลเมตร ใหญ่เป็นอันดับ 3 ของโลก รองจากรัสเซียและแคนาดา แต่แตกต่างตรงที่สหรัฐฯ เป็น พื้นที่เดียวต่อเนื่องกันส่วนใหญ่ ไม่มีเขตทุนดราอันรกร้างเป็นอุปสรรค และไม่มีภูเขาน้ำแข็งปกคลุมพื้นที่เศรษฐกิจเหมือนแคนาดาหรือรัสเซีย

ภูมิศาสตร์เช่นนี้เปรียบเสมือน “ผืนผ้าใบยักษ์” ที่อุดมพร้อมสำหรับตั้งเมือง ตั้งโรงงาน เชื่อมถนน วางรางรถไฟ และสร้างเมืองท่าต่าง ๆ

นอกจากนี้ ยังมีสภาพอากาศหลากหลายแต่นำไปสู่ประโยชน์ทางเศรษฐกิจ เช่น

• เขตอบอุ่น Midwest: ดินดำอุดม เหมาะปลูกข้าวโพด–ถั่วเหลือง
• ชายฝั่งตะวันตก: เทคโนโลยีและอุตสาหกรรมสร้างสรรค์
• ภาคใต้: น้ำมัน ก๊าซ และท่าเรือยุทธศาสตร์

ผสมรวมกันกลายเป็นพื้นที่เศรษฐกิจหนึ่งเดียวที่ใหญ่ที่สุดในโลกแบบไม่ต้องพิงต่างประเทศเป็นหลัก

1.2 ระบบแม่น้ำสายน้ำยักษ์: โครงสร้างพื้นฐานที่ธรรมชาติสร้างให้

แม่น้ำ Mississippi–Missouri–Ohio เป็นระบบแม่น้ำภายในที่เชื่อมพื้นที่กว่า 1 ใน 3 ของประเทศ สร้างต้นทุนการขนส่งที่ถูกกว่าเส้นทางบกถึง 5–10 เท่า  นี่คือข้อได้เปรียบที่ประเทศยุโรปไม่มี เพราะแม่น้ำยุโรปแตกเป็นหลายระบบและขาดการเชื่อมต่อแบบทวีปเดียว

แม่น้ำเหล่านี้ช่วยให้สินค้าเกษตร เมล็ดพืช เหล็ก ถ่านหิน และน้ำมันถูกส่งขึ้นลงตั้งแต่ Minnesota จนถึง Louisiana ได้ด้วยต้นทุนต่ำ เป็นเส้นเลือดใหญ่ที่หล่อเลี้ยงเศรษฐกิจประเทศตั้งแต่ยุคอุตสาหกรรมจนถึงยุค AI

1.3 ทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมกว่าเกือบทุกประเทศพัฒนาแล้ว

สหรัฐฯ เป็นหนึ่งในประเทศไม่กี่แห่งที่มีทั้ง:

• น้ำมัน (Crude oil production): United States เป็นประเทศที่ผลิตน้ำมันมากที่สุดในโลกอย่างชัดเจน โดยในปี 2023 ผลผลิตเฉลี่ยอยู่ที่ประมาณ 12.9 ล้าน บาร์เรลต่อวัน เป็นสถิติใหม่ และสูงกว่าประเทศอื่นอย่างมีนัยสำคัญ Investing News Network (INN)+3EIA+3Our World in Data+3
• ก๊าซธรรมชาติ (Natural gas production): สหรัฐฯ ก็เป็นผู้ผลิตอันดับ 1 เช่นกัน โดยข้อมูลของ International Energy Agency (IEA) ระบุว่า สหรัฐฯ ผลิตก๊าซธรรมชาติมากที่สุดในโลกในปี 2023 IEA+2World Population Review+2
• ถ่านหิน (Coal production): ตรงนี้แตกต่าง — สหรัฐฯ ไม่ใช่อันดับ 1 ของโลกในการผลิตถ่านหิน โดยข้อมูลล่าสุดระบุว่า ประเทศที่ผลิตถ่านหินมากที่สุดคือ จีน รองลงมาคืออินเดีย แล้วสหรัฐฯ อยู่ในอันดับที่ 3 หรือ 4 ตามแหล่งข้อมูลต่าง ๆ
• ดินเพาะปลูกที่สร้างมูลค่าสูง
• แร่ธาตุสำคัญในอุตสาหกรรมเทคโนโลยีระดับสูง 
• 
  

พื้นที่ Midwest ถือเป็น “อู่ข้าวอู่น้ำของโลก” ให้ผลผลิตอาหารจำนวนมหาศาลจนสามารถส่งออกเลี้ยงคนนอกประเทศได้เป็นร้อยล้านคน

เมื่อพิจารณาทั้งหมดนี้ จะเห็นว่าสหรัฐฯ ไม่ต้องซื้ออาหารหรือพลังงานจากใครเป็นหลัก ทำให้ประเทศมี “อำนาจต่อรองเชิงโครงสร้าง” ในระเบียบเศรษฐกิจโลกโดยธรรมชาติ

 ชั้นที่ 2 — กลไกเชิงระบบที่ทำให้อเมริกายั่งยืน

2.1 สถาบันที่มั่นคงและโปร่งใส: เสาหลักที่ทำให้ทุนกล้าไหลเข้า

สถาบันเศรษฐกิจของสหรัฐฯ มีเสถียรภาพสูงมาก:

• ระบบศาลที่มีความเป็นอิสระ
• กฎหมายคุ้มครองผู้ประกอบการและนักลงทุน
• ตลาดทุนที่มีความโปร่งใส
• ภาษีและกฎระเบียบที่คาดเดาได้

ดัชนี Rule of Law Index จัดให้สหรัฐฯ อยู่ในกลุ่มประเทศที่น่าเชื่อถือสูงสุดอย่างต่อเนื่อง
นี่คือเหตุผลที่บริษัทข้ามชาติจากทั่วโลก รวมถึงยุโรปและเอเชีย เลือกตั้งสำนักงานใหญ่ฝ่ายปฏิบัติการในอเมริกา

2.2 ตลาดทุนที่ลึกที่สุดในโลก: Wall Street คือหัวใจแห่งทุนโลก

ตลาดหุ้นสหรัฐฯ มีมูลค่ากว่า 45% ของตลาดหุ้นทั่วโลก
ตลาดพันธบัตรรัฐบาลสหรัฐฯ (Treasuries) เป็นสินทรัพย์ที่ปลอดภัยที่สุดในโลกโดยพฤตินัย
Venture Capital (VC) กว่า ครึ่งหนึ่งของโลก ไหลเวียนอยู่ใน Silicon Valley, Boston, Austin และ New York

สหรัฐฯ เป็นประเทศเดียวที่มีโครงสร้างทุนรองรับธุรกิจตั้งแต่:

• seed funding
• angel investors
• venture capital
• private equity
• IPO ในตลาดหุ้นที่ผู้คนทั่วโลกเล่น

ประเทศอื่นอาจมี VC แต่ไม่มี “ระบบทุนครบสายการผลิต” แบบสหรัฐฯ

2.3 ระบบนวัตกรรมแบบครบวงจร: อาณาจักรแห่งการทดลอง

สหรัฐฯ ไม่ใช่แค่สร้างงานวิจัย แต่สร้าง คลัสเตอร์นวัตกรรม (innovation clusters) ที่รวม 4 องค์ประกอบ ได้แก่:

1. มหาวิทยาลัยระดับโลก
2. ผู้ประกอบการที่กล้าเสี่ยง
3. เงินทุนจำนวนมาก
4. วัฒนธรรมที่ยอมรับความล้มเหลว

ผลคือ:

• อินเทอร์เน็ต
• GPS
• ยาในอุตสาหกรรมชีวการแพทย์ (Biomedical)
• รถยนต์ไฟฟ้า
• AI และ machine learning
• อุตสาหกรรมอวกาศเอกชน
  

ทั้งหมดถือกำเนิดหรือเติบโตในแผ่นดินอเมริกา

2.4 เงินดอลลาร์: โครงสร้างอำนาจที่โลกหนีไม่พ้น

กว่า 60% ของทุนสำรองทั่วโลก คือดอลลาร์
กว่า 88% ของธุรกรรมการค้าระหว่างประเทศ ใช้ดอลลาร์
กว่า 70% ของการกู้ยืมข้ามพรมแดน เป็นดอลลาร์

ประเทศที่ต้องซื้อพลังงานส่วนใหญ่ใช้น้ำมันที่ตั้งราคาเป็นดอลลาร์ (petrodollar system)

ดังนั้น ดอลลาร์จึงเป็น:

• สกุลเงิน
• ระบบกฎหมาย
• กลไกคว่ำบาตร
• เครือข่ายอำนาจ

ทั้งหมดผสานกันจนกลายเป็น “สถาปัตยกรรมการเงินโลก” ที่สหรัฐฯ เป็นเจ้าของ

ชั้นที่ 3 — ปัจจัยเชิงอารยธรรม วัฒนธรรม และสังคม

3.1 วัฒนธรรมแห่งปัจเจกนิยมและการแข่งขัน

สหรัฐฯ อยู่ในอันดับสูงสุดของโลกในมิติ “Individualism”

วัฒนธรรมเช่นนี้เน้นว่า:

• ความสำเร็จของชีวิตอยู่ที่ตัวบุคคล
• ผู้ประกอบการคือบุคคลสำคัญ
• การแข่งขันคือกุญแจของคุณภาพ

ต่างจากวัฒนธรรมที่เน้นความกลมกลืนหรือการรักษาหน้าต่อสังคม สหรัฐฯ จึงกลัวความล้มเหลวน้อยกว่า ทำให้เกิดนวัตกรรมในอัตราเร่งสูง

3.2 วัฒนธรรมยอมรับความล้มเหลว (Fail Fast Culture)

"ถ้าคุณล้มเหลวเร็ว คุณจะเรียนรู้เร็วกว่า" คือแก่นของ Silicon Valley
ประเทศส่วนใหญ่ล้มแล้วถูกตราหน้า—แต่ในสหรัฐฯ ล้มแล้วกู้ได้ใหม่ ลงทุนได้ใหม่ มีแม้กระทั่งหนังสือสอนให้ “ล้มให้ถูกวิธี”

ความล้มเหลวถูกมองว่าเป็นสินทรัพย์ประสบการณ์ (experience asset)
นี่คือ DNA ที่สร้างอุตสาหกรรมมูลค่าหลายล้านล้านดอลลาร์

3.3 ความหลากหลายของประชากรที่หลอมรวมเป็นพลังสร้างสรรค์

อเมริกาเป็นสังคมที่รวมผู้คนจากกว่า 200 เชื้อชาติและภาษา
มีผู้อพยพมากเป็นอันดับต้น ๆ ของโลก ทั้งในจำนวนและคุณภาพ
กว่า 55% ของบริษัทเทคโนโลยีชั้นนำ มีผู้ก่อตั้งเป็นผู้อพยพหรือทายาทผู้อพยพ

นี่คือ “พลังทักษะหลากหลาย” (cognitive diversity) ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อการสร้างนวัตกรรม เพราะแนวคิดใหม่ ๆ มักเกิดจากการปะทะของความคิดต่างที่มารวมตัวกันในที่เดียว

 ชั้นที่ 4 — ระเบียบอารยธรรมและโครงสร้างอำนาจแบบจักรวรรดิสมัยใหม่ของสหรัฐอเมริกา

เมื่อขยับจากระดับเศรษฐกิจ สถาบัน และวัฒนธรรมไปอีกชั้นหนึ่ง เราจะพบ “ฐานพลังเชิงอารยธรรม” ที่ฝังอยู่ลึกดุจรากของต้นเรดวู้ดที่หยั่งลงไปกว่าสองร้อยฟุตใต้ดิน—
มันคือโครงสร้างอำนาจที่ทำให้สหรัฐอเมริกาไม่เพียงมั่งคั่ง แต่เป็น ผู้กำหนดทิศทางความมั่งคั่งของโลก
เป็น “จักรวรรดิโลกาภิวัตน์” (Globalized Empire) ที่ไม่ต้องใช้รูปแบบอาณานิคมเหมือนอังกฤษหรือสเปนในอดีต แต่ใช้ ทุน–เทคโนโลยี–กฎหมาย–สกุลเงิน–ระบบพันธมิตร–และสถาบันระหว่างประเทศ เป็นเครื่องมือ

ชั้นที่สี่นี้ประกอบด้วย 4 เสาหลัก:

4.1 อำนาจทางวัฒนธรรม (Cultural Hegemony): ความฝันแบบอเมริกันในฐานะสินค้าส่งออก

สหรัฐอเมริกามีอำนาจทางวัฒนธรรมที่ทรงพลังที่สุดในโลกยุคใหม่
ไม่ใช่เพราะบังเอิญ หากเพราะอเมริกามี “เครื่องจักรผลิตภาพฝัน” ที่ทำงานตลอดศตวรรษ ได้แก่:

• Hollywood
• หนังสือ เพลง ป๊อปคัลเจอร์
• Apple, Google, Netflix, Facebook
• แนวคิดเสรีภาพ ปัจเจกนิยม ความสำเร็จด้วยตนเอง

คนทั่วโลกอาจไม่เคยไปอเมริกา แต่รู้จักนิวยอร์ก เสรีภาพ โอกาส และความฝันแบบฮอลลีวูด
นี่คือ “soft power” ที่ยึดครองจิตใจผู้คนลึกยิ่งกว่าระบบเศรษฐกิจใด ๆ

เมื่อจิตใจถูกชนะแล้ว การค้าการลงทุนก็ไหลตามมาเอง

ประเทศอื่นทำตามไม่ได้เพราะขาดทั้งขนาดตลาด ผู้ผลิตวัฒนธรรม และระบบความคิดที่เอื้อให้เกิดความฝันแบบอเมริกัน

4.2 อำนาจเชิงโครงสร้างของระเบียบโลกหลังสงครามโลก (Post-War Architecture)

หลังปี 1945 สหรัฐฯ เป็นผู้สร้างและถือกุญแจรหัสของระเบียบโลกทั้งชุด ได้แก่:

• IMF
• World Bank
• WTO
• NATO
• ระบบ SWIFT
• กฎการเดินเรือสากล
• การกำหนดข้อบังคับด้านเทคโนโลยี
• เส้นทางการเงินระหว่างธนาคารโลก

สถาบันเหล่านี้ล้วนตั้งขึ้นในช่วงที่สหรัฐฯ แข็งแกร่งที่สุด และตั้งกฎในแบบที่มีผลประโยชน์ร่วมกับอเมริกาโดยตรง ทำให้สหรัฐฯ ไม่ใช่ “ผู้เล่นในระบบ” แต่เป็น “สถาปนิกของระบบ”

เมื่อเป็นสถาปนิก ก็เป็นผู้กำหนดว่า “โต๊ะเล่นเกมเศรษฐกิจโลกจะมีหน้าตาแบบไหน”

นี่คือข้อได้เปรียบที่คู่แข่งไม่มีวันไล่ตามได้ทัน แม้จะมี GDP ใหญ่แค่ไหนก็ตาม

4.3 อำนาจ Hard Power: เครือข่ายพันธมิตรทางทหารครอบคลุมโลก

สหรัฐฯ เป็นประเทศเดียวในประวัติศาสตร์ที่มี:

• ฐานทัพทหารในกว่า 80 ประเทศ
• กองทัพเรือที่สามารถควบคุมเส้นทางเดินเรือโลก
• สนธิสัญญาทางทหารระดับภูมิภาค (NATO, ANZUS, US–Japan Security Treaty)
• การใช้งบกลาโหมมากกว่าอันดับ 2, 3, 4 รวมกัน

อเมริกาไม่ใช่แค่ “มีทหารมาก” แต่มีโครงสร้างอำนาจที่ ล้อมโลก

ทำให้:

• การค้าระหว่างประเทศปลอดภัย
• เส้นทางเดินเรือไม่ถูกคุกคาม
• บริษัทอเมริกันทำธุรกิจได้ทั่วโลก

นี่คือเหตุผลว่า ทำไมเงินดอลลาร์จึงเป็นสกุลเงินหลักของโลก
เพราะโลกเชื่อมั่นในความมั่นคงของอำนาจอเมริกา

4.4 อำนาจเหนือกฎหมายระหว่างประเทศ (Rule-Making Power)

สหรัฐฯ เป็นผู้กำหนด:

• มาตรฐานเทคโนโลยี
• มาตรฐานอินเทอร์เน็ต
• มาตรฐานซอฟต์แวร์
• กฎด้านสิทธิบัตร
• กฎด้านกองทุนการเงิน
• มาตรฐานความปลอดภัยทางอากาศ
• มาตรฐานด้านยา อาหาร เทคโนโลยีชีวภาพ

โลกต้องทำตามเพราะต้องการเข้าถึงตลาดสหรัฐฯ ซึ่งเป็นตลาดผู้บริโภคที่มีกำลังซื้อสูงที่สุดในโลก

นี่คือ อำนาจกำกับคุณภาพของโลก (Global Regulatory Power)
หรือที่สหายรักในวงการภูมิรัฐศาสตร์เรียกว่า The Empire of Standards
ซึ่งมีอิทธิพลลึกยิ่งกว่ากองทัพ เพราะเป็นการปกครองผ่านกฎที่ทุกประเทศต้องปฏิบัติตามโดยสมัครใจ

4.5 ระบอบแห่งปัญญาและการถกเถียง (Cognitive Freedom Ecosystem)

สิ่งสำคัญที่สุด—และประเทศอื่นลอกไม่ได้—คือ
เสรีภาพในการคิด ตั้งคำถาม ท้าทาย และทดลอง
คือดินแดนซึ่งปรัชญา สังคมศาสตร์ วิทยาศาสตร์ และนวัตกรรมผสานเป็นหนึ่งเดียว

นี่สร้าง 3 สิ่งที่ทรงพลังอย่างยิ่ง:

1. ความสามารถในการแก้ปัญหาที่ยืดหยุ่น (Adaptive Intelligence)
2. การผลิตความรู้ไม่สิ้นสุด (Knowledge Regeneration)
3. นวัตกรรมที่เกิดจากการแข่งขันทางความคิด (Cognitive Competition)

นี่คือ “หัวใจของพลังอเมริกา” ที่ไม่เห็นด้วยตา แต่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจและเทคโนโลยีอเมริกาไม่หยุดยั้ง

บทบาทของชั้นที่สี่นี้ต่อความมั่งคั่งของอเมริกาคืออะไร?

ชั้นที่ 4 คือระดับที่ทำให้สหรัฐอเมริกา:

• ไม่เพียงมั่งคั่ง แต่กำหนดนิยามของ “ความมั่งคั่ง”
• ไม่เพียงเป็นผู้เล่น แต่เป็นผู้ตั้งกติกา
• ไม่เพียงสร้างเทคโนโลยี แต่เป็นผู้กำหนดมาตรฐานของเทคโนโลยีทั่วโลก
• ไม่เพียงแข่งขัน แต่เป็นผู้เลือกว่าการแข่งขันต้องเกิดบนเวทีรูปแบบใด

ประเทศอื่น ๆ อาจมี GDP โตเร็ว แต่ ยังขาดโครงสร้างอารยธรรมระดับนี้

ซึ่งต้องใช้เวลา 200–300 ปีในการก่อตัว

นี่คือ “พื้นชั้นหินระดับลึก” ที่ทำให้ความมั่งคั่งของสหรัฐฯ ไม่ใช่อุบัติเหตุ หากคือผลลัพธ์ของระบบอำนาจหลายชั้นที่สอดประสานกันอย่างลึกซึ้ง

ชั้นที่ 5 — ความเสี่ยง จุดอ่อนเชิงโครงสร้าง และแรงกดดันระยะยาวที่อาจสั่นคลอนความมั่งคั่งของสหรัฐอเมริกา

แม้สหรัฐฯ จะมีโครงสร้างเชิงอำนาจที่ยิ่งใหญ่ แต่ไม่มีจักรวรรดิใดในประวัติศาสตร์ที่ไร้จุดอ่อน
ความยิ่งใหญ่มาพร้อมความเสี่ยง และความสำเร็จย่อมสร้างความเปราะบางรูปแบบใหม่ที่ยุคก่อนหน้าไม่เคยเผชิญ

ชั้นที่ห้านี้จะแสดงให้เห็นความจริงที่มักถูกมองข้าม—
ว่าพลังของสหรัฐฯ แม้แข็งแกร่ง แต่ก็มีรอยร้าวหลายเส้นที่ต้องจับตา
เพราะหากรวมตัวผิดเวลา อาจกลายเป็นแรงสั่นสะเทือนต่อความมั่งคั่งระดับจักรวรรดิ

5.1 ความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจที่เพิ่มขึ้น

เศรษฐกิจโต แต่ประชาชนส่วนหนึ่งไม่โตด้วย

แม้เศรษฐกิจสหรัฐฯ โตต่อเนื่อง แต่ “ผลประโยชน์ถูกดูดเข้ากลุ่มบนสุดของพีระมิด”
งานวิจัยของ Piketty และ Saez ระบุว่า:

• 1% บนสุดถือความมั่งคั่งมากกว่า 40% ของทั้งประเทศ
• ค่าแรงชนชั้นทำงานแท้จริงแทบไม่เพิ่มขึ้นเลยในระยะเวลาหลายสิบปี
• ค่าครองชีพในเมืองใหญ่สูงจนชนชั้นกลางหายไปทีละน้อย

ความเหลื่อมล้ำลักษณะนี้สร้างความตึงเครียดทางสังคมและทำให้คนรุ่นใหม่มอง “American Dream” ว่าเป็นความฝันที่เข้าถึงยากขึ้นเรื่อย ๆ

ถ้าโครงสร้างไม่ถูกปรับ ความเหลื่อมล้ำอาจบั่นทอนความชอบธรรมของระบบทุนนิยมอเมริกันในระยะยาว

5.2 การเมืองแบ่งขั้วสุดขีด

ระบบที่เคยเสถียร กำลังถูกคุกคามจากภายใน

อเมริกาเคยเป็นแบบอย่างของสถาบันประชาธิปไตย แต่ในช่วง 10–15 ปีที่ผ่านมา เราเห็นปรากฏการณ์ที่น่ากังวล ได้แก่:

• ความเกลียดชังทางการเมือง
• การไม่ยอมรับผลเลือกตั้ง
• ข่าวปลอมที่แพร่กระจายอย่างต่อเนื่อง
• สภาคองเกรสติดขัดจนผ่านกฎหมายสำคัญลำบาก
• กระบวนการแต่งตั้งศาลกลายเป็นเรื่องการเมืองสุดขั้ว

Think Tank อย่าง Pew Research และ Brookings เตือนว่า
“การแบ่งขั้วภายในอาจเป็นภัยต่อความมั่นคงของสหรัฐฯ มากกว่าคู่แข่งภายนอก”

สหรัฐฯ ที่เข้มแข็งมาตลอดกำลังเผชิญ “การกัดเซาะจากภายใน” ซึ่งเป็นภัยที่ยากที่สุดในการรับมือ

5.3 ภัยคุกคามต่อสถานะดอลลาร์: เริ่มร้าว แต่ยังไม่แตก

ดอลลาร์ยังแข็งแกร่งที่สุดในโลก แต่มีความเสี่ยงใหม่ ๆ ได้แก่:

• การท้าทายจากจีน (RMB + ระบบ CIPS)
• สกุลเงินดิจิทัลของธนาคารกลาง (CBDC)
• ความพยายามเลี่ยงดอลลาร์ของรัสเซีย–อิหร่าน–ซาอุฯ–จีน
• ระบบการเงินกระจุกอยู่ในสหรัฐฯ ทำให้โลกกังวลความเสี่ยงจากการคว่ำบาตร

แม้ดอลลาร์ยังเป็น King of Currency แต่โดยหลักภูมิรัฐศาสตร์

อำนาจที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของสหรัฐฯ—ซึ่งคือดอลลาร์—อาจเผชิญแรงบั่นทอนแบบค่อยเป็นค่อยไปในอีก 20–30 ปี  ไม่ใช่การล้มสถาปัตยกรรม แต่คือ “การกร่อนทีละชั้น”

5.4 หนี้สาธารณะระดับประวัติการณ์: ระเบิดเวลาที่ต้องควบคุม

หนี้รัฐบาลสหรัฐฯ ทะลุเกิน 33 ล้านล้านดอลลาร์
สูงที่สุดตั้งแต่สหรัฐฯ ก่อตั้งประเทศ
และยังเพิ่มปีละกว่า 1 ล้านล้านดอลลาร์

สิ่งที่ทำให้สถานการณ์นี้อันตรายคือ:

• สหรัฐฯ ใช้ดอลลาร์—แต่ก็ใช้งบประมาณมากเกินทุน
• การเมืองแบ่งขั้วทำให้ปฏิรูปการคลังเป็นเรื่องยาก
• ดอกเบี้ยที่สูงขึ้นทำให้ภาระชำระหนี้หนักขึ้น

ถึงแม้โลกยังซื้อพันธบัตรสหรัฐฯ เพราะปลอดภัย แต่ไม่มีจักรวรรดิใดในประวัติศาสตร์ที่ไม่ถูกบั่นทอนโดยหนี้ระยะยาว

5.5 โครงสร้างประชากรเริ่มชะลอ: จุดอ่อนที่นิ่งเงียบแต่ร้ายแรงในศตวรรษหน้า

แม้สหรัฐฯ จะยังดีกว่ายุโรปและจีน แต่ก็เริ่มมีปัญหา:

• อัตราเกิดต่ำกว่า 2.1
• ค่าใช้จ่ายเลี้ยงดูเด็กสูง
• ผู้อพยพเป็นประเด็นการเมืองร้อนแรง
• คนรุ่นใหม่แต่งงานช้าและมีลูกน้อยลง

สหรัฐฯ เคยเติบโตเพราะ “แรงงานวัยหนุ่มสาวจำนวนมหาศาล”

แต่ในศตวรรษหน้าแรงขับนี้จะเริ่มชะลอ

ทำให้ต้องพึ่งพาการอพยพต่อไป—ซึ่งก็กลายเป็นปัญหาทางการเมืองที่แตกแยกอย่างรุนแรง

5.6 การแข่งขันกับจีน: คู่แข่งเพียงหนึ่งเดียวที่มีศักยภาพ disrupt สหรัฐฯ

จีนคือคู่แข่งที่มี:

• ประชากรมากกว่า 4 เท่า
• กำลังผลิต (manufacturing) ใหญ่ที่สุดในโลก
• เทคโนโลยีบางด้านเริ่มนำ (เช่น โดรน, 5G, การผลิต EV)
• นโยบายระยะยาวที่รัฐนำอย่างแข็งแกร่ง

แม้ว่าสหรัฐฯ ยังเหนือกว่าในเทคโนโลยีต้นน้ำ
แต่จีนมีความตั้งใจท้าทายอำนาจสหรัฐฯ ทั้งภูมิรัฐศาสตร์–เทคโนโลยี–การเงิน

การแข่งขันระหว่างสองมหาอำนาจนี้อาจสร้าง:

• การแยกตัวทางเทคโนโลยี (Tech bifurcation)
• การแบ่งโลกเป็นสองค่าย
• ความไม่แน่นอนด้านความมั่นคง

และจะเป็นความเสี่ยงต่อความมั่งคั่งของสหรัฐฯ ในระยะ 50 ปีข้างหน้า ถ้าจีนสามารถรักษาการพัฒนาได้อย่างต่อเนื่องโดยไม่สะดุด

5.7 โครงสร้างโครงสร้างพื้นฐานเก่าแก่: มหาอำนาจที่ต้องซ่อมหลังบ้าน

สหรัฐฯ มีระบบถนน สะพาน รางรถไฟ และท่อส่งพลังงานจำนวนมากที่สร้างมาตั้งแต่ศตวรรษก่อน
American Society of Civil Engineers ให้เกรด “C–” กับโครงสร้างพื้นฐานทั้งประเทศ

หากไม่ลงทุนหนัก:

• ต้นทุนขนส่งจะสูงขึ้น
• ความปลอดภัยลดลง
• ขีดความสามารถแข่งขันลดลง

นี่เป็นจุดอ่อนที่มหาอำนาจต้องรีบแก้ไข

5.8 ปัญหาสังคมที่สั่งสม: ความรุนแรง ปืน ยาเสพติด และสุขภาพ

สหรัฐฯ มีปัญหาที่หลายประเทศพัฒนาแล้วไม่มี:

• อัตราการเสียชีวิตจากปืนสูงที่สุดในประเทศพัฒนาแล้ว
• ยาเสพติดโอปิออยด์แพร่ระบาด
• ค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพสูงที่สุดในโลก
• หนี้การศึกษาสูงจนคนรุ่นใหม่เริ่มตั้งคำถามต่อระบบ

ปัญหาเหล่านี้ไม่ทำให้สหรัฐฯ ตกต่ำทันที

แต่เป็น “บ่อน้ำกัดเซาะฐานหิน” ระยะยาว

แก่นของชั้นที่ห้า: ความยิ่งใหญ่มีรอยร้าว แต่ยังไม่แตกร้าว

ชั้นที่ห้านี้ทำให้เราเข้าใจว่า
แม้สหรัฐฯ จะมีพลังมากที่สุดในโลกหลายด้าน
แต่ก็มีรอยร้าวสำคัญที่ต้องระมัดระวัง:

• ภายในประเทศ: ความเหลื่อมล้ำ การเมืองแตกแยก หนี้สูง ประชากรชะลอ
• ระดับโลก: การแข่งขันกับจีน การลดอิทธิพลของดอลลาร์ การต่อต้านอิทธิพลอเมริกา
• เชิงสังคม: ปัญหาปืน ยาเสพติด และสุขภาพ

แต่รอยร้าวไม่เท่ากับความพัง

และยังไม่มีประเทศใดมีระบบนิเวศพลังหลายชั้นเหมือนสหรัฐฯ

ความท้าทายคือจะ “การบริหารรอยร้าว” ให้ไม่ลามจนกลายเป็นวิกฤตโครงสร้าง

ชั้นที่ 6 — สามฉากทัศน์อนาคตของสหรัฐอเมริกาจนถึงปี 2050

นักยุทธศาสตร์และนักนโยบายมหาอำนาจมักไม่ถามว่า
“อนาคตจะเป็นอย่างไร?”
แต่ถามว่า
“อนาคต ที่เป็นไปได้หลายแบบ มีหน้าอย่างไรบ้าง และเราจะผลักให้โลกไปสู่แบบไหน?”

สำหรับสหรัฐอเมริกา เราอาจวาดฉากทัศน์ใหญ่ ๆ ได้อย่างน้อยสามแบบ
ซึ่งไม่ได้แยกขาดจากกัน หากเป็น “แนวโน้ม” ที่อาจซ้อนทับและผสมผสานกัน:

1. ฉากทัศน์ที่ 1: มหาอำนาจยังคงเป็นแกนกลาง (Managed Hegemony)
2. ฉากทัศน์ที่ 2: มหาอำนาจยังร่ำรวย แต่อิทธิพลกระจาย (Crowded Multipolarity)
3. ฉากทัศน์ที่ 3: อำนาจสะดุดจากภายใน (Internal Erosion)

6.1 ฉากทัศน์ที่ 1: มหาอำนาจยังคงเป็นแกนกลาง (Managed Hegemony)

นี่คืออนาคตที่สหรัฐฯ “ไม่ใช่จักรวรรดิไร้คู่แข่งเหมือนหลังปี 1991 อีกต่อไป”
แต่ก็ยังเป็น แกนกลางของระบบโลก
เหมือน “แกนหมุน” ที่ระบบเศรษฐกิจ–การเงิน–ความมั่นคงโลก ยังต้องโคจรรอบอยู่

เงื่อนไขสำคัญที่จะพาไปสู่ฉากทัศน์นี้

1. จัดการรอยร้าวภายในได้ระดับหนึ่ง
• ลดความเหลื่อมล้ำลงผ่านนโยบายภาษี–สวัสดิการที่ชาญฉลาด
• รักษา rule of law และความเชื่อมั่นต่อสถาบันประชาธิปไตย
• แม้การเมืองยังแบ่งขั้ว แต่ไม่ถึงขั้นล้มฟังก์ชันรัฐ
  

1. รักษาความเป็นผู้นำด้านเทคโนโลยีต้นน้ำ

• AI, ชิป, ควอนตัม, เทคโนโลยีชีวภาพ, อวกาศ
• ยังเป็นแหล่ง R&D และสตาร์ตอัประดับโลก
• ดึงดูดสมองจากทั่วโลกต่อเนื่อง
  

1. การบริหารความสัมพันธ์กับจีนในรูปแบบ “แข่งขัน + ควบคุมความเสี่ยง”

• แข่งขันอย่างแข็ง แต่หลีกเลี่ยงการปะทะตรงในระดับสงคราม
• แบ่งโซนที่แข่งขันหนัก (ชิป, 5G, AI ทหาร) กับโซนที่ยังร่วมมือ (สภาพภูมิอากาศ, สาธารณสุข, การเงินโลก)
  

1. เงินดอลลาร์ถูกเจือจางเล็กน้อยแต่ยังเป็นเบอร์หนึ่ง

• มีการใช้สกุลเงินอื่นเพิ่มขึ้นในบางภูมิภาค
• แต่ดอลลาร์ยังคงเป็นสกุลเงินสำรองส่วนใหญ่ของโลก
• พันธบัตรสหรัฐฯ ยังถูกมองว่าเป็น “หลุมหลบภัยสุดท้าย” ยามวิกฤต

ภาพรวมถ้าเป็นเช่นนี้

• สหรัฐฯ ในปี 2050 ยังเป็นเศรษฐกิจเบอร์หนึ่งหรือสองของโลก (ขึ้นกับจีน)
• ยังเป็นผู้นำด้านเทคโนโลยีเสาหลัก
• ระบบโลกยังต้อง “หันมาดูว่าวอชิงตันคิดอย่างไร” ในวิกฤตสำคัญ ๆ
• โลกมีหลายขั้วมากขึ้น แต่ “ขั้วอเมริกัน” ยังเป็นจุดอ้างอิงหลัก

นี่คือสถานการณ์ที่ มีโอกาสสูง หากสหรัฐฯ ไม่ปล่อยให้รอยร้าวที่ชั้นที่ 5 กล่าวถึง ลุกลามจนควบคุมไม่ได้

6.2 ฉากทัศน์ที่ 2: มหาอำนาจยังร่ำรวย แต่อิทธิพลกระจาย (Crowded Multipolarity)

ในฉากทัศน์นี้ สหรัฐฯ ยังรวย อยู่ดี มีเทคโนโลยี และสังคมยังมีนวัตกรรม
แต่ “การครอบงำเชิงอำนาจ” ถูกลดระดับลงมา กลายเป็นโลกที่มีมหาอำนาจหลายกลุ่ม (US–EU–China–India–บางส่วนของ Global South) แบ่งกันถือดุลอิทธิพลในภูมิภาคต่าง ๆ

ปัจจัยที่ผลักโลกไปทางนี้

1. เศรษฐกิจจีน–อินเดียโตขึ้นถึงจุดที่ท้าทายอิทธิพลสหรัฐฯ ได้จริง
• จีดีพีจีนอาจเท่า หรือมากกว่า สหรัฐฯ ในตัวเลขรวม
• อินเดียกลายเป็นตลาดผู้บริโภคและฐานการผลิตสำคัญ
• บริษัทเทคโนโลยีจากจีน–อินเดีย–ยุโรป มีมาตรฐานเทคโนโลยีของตัวเอง
  

1. ดอลลาร์ยังสำคัญ แต่ไม่ครองโลกอย่างเดียว

• สัดส่วนทุนสำรองเป็นดอลลาร์ลดลงจากราว 60% ลงมาเหลือ 45–50%
• สกุลเงินภูมิภาคมีบทบาทมากขึ้น (RMB, ยูโร, รูปีในบางภูมิภาค)
  

1. โครงสร้างเทคโนโลยีแบ่งออกเป็นหลาย ecosystem

• มี ecosystem แบบอเมริกัน (US-led)
• ecosystem แบบจีน (China-led)
• บางประเทศเล่นทั้งสองฝั่ง
• มาตรฐานซอฟต์แวร์ ฮาร์ดแวร์ เครือข่าย data มีความแตกต่างเป็นบล็อก ๆ
  

1. พันธมิตรของสหรัฐฯ เกิดความเป็นอิสระมากขึ้น

• EU มีความทะเยอทะยานด้านความมั่นคงของตัวเอง
• ตะวันออกกลาง–เอเชียตะวันออกเฉียงใต้–แอฟริกา “เล่นหลายข้าง” เพื่อรักษาประโยชน์ของตนเอง

ผลที่เกิดกับสหรัฐฯ

• สหรัฐฯ ยังรวย ยังล้ำ ถูกจัดอยู่ในกลุ่ม “มหาอำนาจอันดับต้น”
• แต่อิทธิพลสัมบูรณ์ลดลง
• ต้องประนีประนอมมากขึ้น ไม่สามารถ “สั่ง” โลกได้เหมือนยุคหลังสงครามเย็น
• เป็นโลกที่สหรัฐฯ ยังมีบทบาทสูง แต่ไม่ใช่ “ผู้จัดระเบียบเพียงผู้เดียว”

ฉากทัศน์นี้สะท้อน โลกหลายขั้วแบบเต็มตัว  ซึ่งมีโอกาสเกิดสูงพอ ๆ กับฉากทัศน์ที่ 1
และอาจเป็นภาพที่ “สมดุลที่สุด” หากไม่มีวิกฤตใหญ่ทำให้โครงสร้างเปลี่ยนฉับพลัน

6.3 ฉากทัศน์ที่ 3: อำนาจสะดุดจากภายใน (Internal Erosion)

นี่คือฉากทัศน์ที่สหรัฐฯ ไม่ได้พ่ายแพ้จากจีน รัสเซีย หรือฝ่ายตรงข้ามภายนอก
แต่ “พ่ายแพ้ให้กับตัวเอง” ผ่านการเมืองที่แตกขั้ว ความเหลื่อมล้ำ ความไม่ไว้วางใจต่อสถาบัน และวิกฤตทางสังคมที่สะสมจนกลายเป็นรอยแยกลึก

ปัจจัยเสี่ยงที่ลากไปสู่อนาคตแบบนี้

1. การเมืองแตกขั้วจนกระทบการบริหารรัฐ
• ไม่สามารถตัดสินใจเชิงยุทธศาสตร์ระยะยาวได้
• การปิดหน่วยงานรัฐ (government shutdown) เกิดซ้ำ ๆ
• ผลเลือกตั้งถูกตั้งคำถามรุนแรงจนคนขาดความเชื่อมั่นในระบบ
  

1. ความเหลื่อมล้ำ–หนี้–ค่าครองชีพ กัดเซาะฐานชนชั้นกลาง

• คนรุ่นใหม่ไม่เชื่อว่าตนเองจะอยู่ดีกว่าพ่อแม่
• หนี้การศึกษา–สุขภาพ–ที่อยู่อาศัยกลายเป็นภาระหนัก
• เกิดกระแสสุดขั้ว ทั้งฝั่งซ้าย–ขวา ที่พร้อมทำลาย “ฉันทามติกลาง”
  

1. ความเชื่อมั่นในดอลลาร์และพันธบัตรสหรัฐฯ ถูกสั่นคลอน

• เกิดวิกฤตการคลังรุนแรง
• ตลาดโลกช็อกและเริ่มหาทางออกอื่นอย่างจริงจัง
• ทำให้สหรัฐฯ สูญเสีย “ปราสาทรากฐานทางการเงิน”
  

1. ปัญหาสังคมบานปลายจนกระทบความสามารถแข่งขัน

• ปัญหาปืน ยาเสพติด สุขภาพ
• การศึกษา K–12 ถดถอย ทำให้คุณภาพแรงงานโดยเฉลี่ยลดลง
• สหรัฐฯ ยังมีเก่งสุดยอด แต่ “ก้อนใหญ่ของประชากร” ขาดทุนมนุษย์ (human capital) เพียงพอ

ภาพรวมถ้าเป็นเช่นนี้

• สหรัฐฯ ยังเป็นประเทศร่ำรวย แต่พลังอำนาจระดับจักรวรรดิถอยลงชัดเจน
• พันธมิตรเริ่มไม่แน่ใจ ไม่กล้าพึ่งพาอเมริกาอย่างเดียว
• โลกหันไปสร้างระบบสำรองของตนเอง ทั้งการเงิน ความมั่นคง และเทคโนโลยี
• สหรัฐฯ กลายเป็น “หนึ่งในมหาอำนาจใหญ่” แต่ไม่ใช่ศูนย์กลาง และไม่ใช่ผู้ชี้เป็นชี้ตายระเบียบโลกเหมือนในศตวรรษที่ 20

ฉากทัศน์นี้ไม่ใช่จะเกิดผลวันนี้หรือวันพรุ่งนี้ แต่นักวิเคราะห์จำนวนไม่น้อยเตือนว่า หากรอยร้าวในชั้นที่ 5 ไม่ได้รับการเยียวยาอย่างจริงจัง โอกาสที่จะค่อย ๆ เชื่อมต่อกลายเป็นวิกฤตใหญ่ก็เพิ่มสูงขึ้นในช่วง 20–30 ปีข้างหน้า

6.4 แล้วเราควรมอง “โอกาส–ความน่าจะเป็น” อย่างไร?

ถ้าดูจากโครงสร้าง ณ วันนี้ (ทั้งจุดแข็งและจุดอ่อนที่เราไล่จากชั้นที่ 1–5) เราอาจประเมินแบบหยาบ ๆ ได้ว่า:

• ฉากทัศน์ที่ 1 (ยังเป็นแกนกลาง): มีความเป็นไปได้ ปานกลาง–สูง
  หากสหรัฐฯ “ประคองตนเอง” ได้ดี
• ฉากทัศน์ที่ 2 (โลกหลายขั้วชัดเจน): มีความเป็นไปได้ สูงมาก
  เพราะจีน–อินเดีย–EU กำลังเติบโตและปรับตัวเอง
• ฉากทัศน์ที่ 3 (สะดุดจากภายใน): ไม่ใช่เรื่องเพ้อฝัน
  มีความเป็นไปได้ ต่ำ–ปานกลาง แต่กำลังเพิ่มขึ้น
  หากความแตกแยกภายในและวิกฤตการเมือง–การคลังรุนแรงขึ้น

สิ่งสำคัญคือ ทั้งสามฉากทัศน์ไม่ได้ตัดกัน 100%  ในความจริง อนาคตอาจเป็น ส่วนผสม ของทั้งสาม

เช่น

• โลกหลายขั้ว (scenario 2) + สหรัฐฯ ยังเป็นแกนสำคัญ (scenario 1)
• หรือโลกหลายขั้ว + สหรัฐฯ สะดุดในบางช่วงจากวิกฤตภายใน (ผสม 2 กับ 3)

6.5 ความหมายต่อ “ความมั่งคั่งของสหรัฐฯ” ในภาพใหญ่

ไม่ว่าอนาคตจะไปทางใด สิ่งที่ดูจะ “ยังอยู่” คือ:

• สหรัฐฯ จะยังเป็นหนึ่งใน 2–3 ศูนย์กลางเศรษฐกิจ–เทคโนโลยีของโลก
• ระบบมหาวิทยาลัย–นวัตกรรม–ทุน–วัฒนธรรมปัจเจกนิยม ยังสร้างมูลค่าใหม่ต่อเนื่อง
• พลังของผู้อพยพและเสรีภาพในการคิดจะยังเป็นเครื่องยนต์สำคัญ

แต่สิ่งที่ “อาจเปลี่ยน” คือ:

• ระดับการครอบงำต่อระบบการเงินโลก
• ความสามารถในการกำหนดมาตรฐานโลกเพียงผู้เดียว
• ความเชื่อมั่นของพันธมิตรว่าควรผูกชะตาตัวเองกับสหรัฐฯ แค่ไหน

กล่าวอีกอย่าง—

อนาคตจนถึงปี 2050 ไม่น่าจะเป็นโลกที่ “อเมริกาล่มสลาย”
แต่น่าจะเป็นโลกที่ “อเมริกาต้องเรียนรู้การอยู่ร่วมกับมหาอำนาจอื่น ในขณะที่ยังรักษาหัวใจแห่งความเป็นผู้นำด้านนวัตกรรมและเสรีภาพเชิงความคิดไว้ให้ได้”

บทสรุป: ความมั่งคั่งของสหรัฐฯ คือระบบนิเวศของพลังหลายมิติ ไม่ใช่ปัจจัยใดปัจจัยหนึ่ง

เมื่อรวมทุกชั้นเข้าด้วยกันจะเห็นชัดว่า สหรัฐอเมริกาไม่เพียงมี:

• พื้นที่ใหญ่
• ทรัพยากรอุดม
• คนเก่ง
• เงินดอลลาร์
• นวัตกรรม
  

 แต่มี ระบบนิเวศแห่งความมั่งคั่ง (ecosystem of prosperity) ที่เชื่อมทุกปัจจัยเข้าด้วยกันอย่างทรงพลัง

นี่คือสิ่งที่ทำให้สหรัฐฯ อยู่ในฐานะมหาอำนาจทางเศรษฐกิจของโลกมายาวนาน และยังไม่น่าจะถูกแทนที่ในศตวรรษนี้ ไม่ว่าจีนจะเร่งเครื่องเพียงใด หรือยุโรปจะรวมตัวแน่นแค่ไหน ระบบนิเวศเช่นนี้ต้องใช้เวลาหลายศตวรรษกว่าจะสร้างขึ้นได้

เชิงอรรถ

[1] Mackinder, H. (1904). The Geographical Pivot of History.
[2] Kennedy, P. (1987). The Rise and Fall of the Great Powers. Random House.
[3] U.S. Energy Information Administration. (2023). U.S. crude oil production.
[4] International Energy Agency. (2023). World Natural Gas Data.
[5] Worldometers. Coal Production by Country.
[6] North, D. (1990). Institutions, Institutional Change, and Economic Performance. Cambridge University Press.
[7] OECD. (2023). Financial Markets Data.
[8] DARPA. Innovation History Reports.
[9] NFAP. Immigrant Entrepreneurs in the U.S. Economy.
[10] Hofstede Insights. National Culture Database.
[11] Ikenberry, G. J. (2001). After Victory: Institutions, Strategic Restraint, and the Rebuilding of Order after Major Wars.
[12] Piketty, T. (2014). Capital in the Twenty-First Century.
[13] Bank for International Settlements. (2022). Triennial Survey.
[14] Allison, G. (2017). Destined for War: Can America and China Escape Thucydides's Trap?

บรรณานุกรม

• Allison, G. (2017). Destined for War: Can America and China Escape Thucydides's Trap? Houghton Mifflin Harcourt.
• Bank for International Settlements. (2022). Triennial Central Bank Survey.
• DARPA. Historical Innovation Projects.
• Hofstede Insights. National Culture Database.
• International Energy Agency. (2023). World Natural Gas Statistics.
• Ikenberry, G. J. (2001). After Victory. Princeton University Press.
• Kennedy, P. (1987). The Rise and Fall of the Great Powers. Random House.
• Mackinder, H. (1904). The Geographical Pivot of History.
• NFAP Reports. Immigrant Entrepreneurs and U.S. Tech Leadership.
• North, D. (1990). Institutions, Institutional Change, and Economic Performance. Cambridge University Press.
• OECD. (2023). Financial Markets Indicators.
• Piketty, T. (2014). Capital in the Twenty-First Century. Harvard University Press.
• U.S. Energy Information Administration (EIA). (2023).
• Worldometers. Coal Production by Country.