Saturday, December 13, 2025

คันฉ่องส่องไทย: เมื่อ สว. ที่ไม่ยึดโยงประชาชน ขอสิทธิ์ “เบรก” รัฐธรรมนูญใหม่ด้วยเสียง 1 ใน 3

คันฉ่องส่องไทย: เมื่อ สว. ที่ไม่ยึดโยงประชาชน ขอสิทธิ์ “เบรก” รัฐธรรมนูญใหม่ด้วยเสียง 1 ใน 3
คันฉ่องส่องไทย
รัฐธรรมนูญใหม่ · อำนาจ สว. · หลักการประชาธิปไตย

เมื่อ สว. ที่ไม่ยึดโยงประชาชน ขอสิทธิ์ “เบรก” รัฐธรรมนูญใหม่ด้วยเสียง 1 ใน 3

เหตุการณ์วันที่ 11 ธันวาคม 2568 ทำให้ประเทศไทยเห็นอีกครั้งว่า “ปัญหาเชิงโครงสร้าง” ไม่ได้อยู่ที่คำพูดสวยหรูเรื่องถ่วงดุล แต่อยู่ที่การจัดวางอำนาจขององค์กรที่ ไม่ได้มาจากการเลือกตั้ง ให้สามารถกำหนดเงื่อนไขเหนือเจตจำนงของเจ้าของประเทศได้

สรุปสั้น ๆ

  • มีข้อเสนอให้การผ่านร่างรัฐธรรมนูญใหม่ต้องได้เสียง สว. อย่างน้อย 1 ใน 3 ก่อนส่งประชามติ
  • ฝ่ายคัดค้านชี้ว่า สว. ไม่ยึดโยงประชาชนเท่า สส. จึงไม่ควรมี สิทธิยับยั้ง ต่อเจตจำนงประชาชน
  • ประเด็นหลักคือ “ใครเป็นเจ้าของอำนาจสถาปนารัฐธรรมนูญ”

1) เกิดอะไรขึ้นในสภา: “เพิ่มเงื่อนไข สว. 1 ใน 3” ก่อนส่งประชามติ

ในการประชุมร่วมรัฐสภาเมื่อวันที่ 11 ธันวาคม 2568 มีวาระพิจารณาร่างแก้ไขรัฐธรรมนูญเกี่ยวกับกระบวนการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ โดยช่วงหนึ่งของการอภิปราย มีข้อเสนอให้กำหนด “หลักเกณฑ์การผ่านร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่” ว่า นอกจากต้องได้เสียงสมาชิกรัฐสภาเกินครึ่งแล้ว ต้องมีเสียงสนับสนุนจากวุฒิสภา อย่างน้อย 1 ใน 3 ก่อนส่งให้ประชาชนลงประชามติ

“ไม่ใช่การหวงอำนาจ… แต่เป็นผ้าเบรกกลั่นกรองรัฐธรรมนูญใหม่…” สรุปสาระจากการอภิปรายและรายงานข่าว (11 ธ.ค. 2568)

เหตุผลหลักที่ถูกยกขึ้นมา (ตามรายงานข่าว)

  • ป้องกัน “เผด็จการรัฐสภา” โดยให้ สว. 1 ใน 3 เป็น “เบรกนิรภัย”
  • อ้างการกลั่นกรองเชิงวิชาการ ว่าจะช่วยกันไม่ให้แก้กติกาเพื่อพวกพ้อง
  • อ้างความชอบธรรมของ รธน. 2560 และจำนวนผู้เห็นชอบในประชามติเดิม
  • อ้างคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญ ว่ามีข้อผูกพันให้ต้องมีเสียง สว. ตามเกณฑ์หนึ่ง

2) เสียงคัดค้าน: “จะให้ 67 คนยับยั้ง 500 คนได้อย่างไร”

ฝ่ายที่ไม่เห็นด้วยชี้ว่า การทำรัฐธรรมนูญใหม่ต้องตั้งอยู่บนความชอบธรรมและการยึดโยงประชาชน และในโครงสร้างปัจจุบัน สส. ยึดโยงประชาชนผ่านการเลือกตั้ง แต่ สว. ตามรัฐธรรมนูญ 2560 ไม่ได้มาจากการเลือกตั้งโดยตรงของประชาชน ดังนั้นระดับความเชื่อมโยงระหว่างสองสภาไม่เท่ากัน

“ถ้าเราให้เสียง สว. จำนวน 67 คน มายับยั้งเสียง สส.ที่มาจากประชาชนทั้งหมดได้… รัฐธรรมนูญที่เราจะได้มันจะเป็นฉบับประชาชนได้อย่างไร” ถ้อยความตามรายงานข่าวเกี่ยวกับการอภิปรายในที่ประชุม (11 ธ.ค. 2568)

อีกประเด็นสำคัญคือ กระบวนการร่างรัฐธรรมนูญใหม่มี “ชั้นความเข้มงวด” อยู่แล้ว เช่น การผ่านความเห็นชอบในรัฐสภาและการทำประชามติ การเพิ่มเงื่อนไข สว. 1 ใน 3 จึงถูกมองว่าเป็นการสร้าง “ด่านพิเศษ” ให้คนส่วนน้อยที่ไม่ยึดโยงประชาชนสามารถคุมทางเดินของกระบวนการได้

3) ผลโหวตที่สะท้อนโครงสร้าง: เงื่อนไข สว. 1 ใน 3 ถูกคงไว้

ในช่วงค่ำของวันเดียวกัน มีรายงานว่าเกิดการลงคะแนนที่ทำให้ เงื่อนไข สว. 1 ใน 3 ถูกคงไว้ และต่อมามีการกล่าวถึงการลงคะแนนแบบขานชื่อ รวมถึงการเคลื่อนไหวทางการเมืองที่เกิดขึ้นต่อเนื่อง จนกระทั่งมีรายงานข่าวอีกสายหนึ่งเกี่ยวกับการตัดสินใจ ยุบสภา ในคืนวันที่ 11 ธันวาคม 2568

“ผมขอคืนอำนาจกลับไปยังพี่น้องประชาชนครับ” ข้อความที่ถูกเผยแพร่ในรายงานข่าวเกี่ยวกับการยุบสภา (11 ธ.ค. 2568)

4) คันฉ่องส่องไทย: ประเด็นนี้ไม่ใช่แค่เรื่องทางเทคนิค แต่คือ “สิทธิ์ของเจ้าของประเทศ”

หากเราถอยออกมาหนึ่งก้าว เราจะเห็นว่า นี่ไม่ใช่เรื่อง “รักหรือชัง” สถาบันใด แต่เป็นคำถามพื้นฐานที่สุดของระบอบประชาธิปไตยว่า ใครคือเจ้าของอำนาจสถาปนารัฐธรรมนูญ

ในหลักรัฐศาสตร์สากล อำนาจมีสองชั้น:

  • อำนาจสถาปนา (Constituent Power) — อำนาจของประชาชนในการสร้าง/เขียนกติกาสูงสุด
  • อำนาจตามรัฐธรรมนูญ (Constituted Power) — อำนาจขององค์กรรัฐที่ถูกสร้างขึ้นโดยรัฐธรรมนูญ

เมื่อองค์กรที่เป็น “อำนาจตามรัฐธรรมนูญ” ขอสิทธิ์ยับยั้งเงื่อนไขการไปถึง “ประชามติของประชาชน” นั่นเท่ากับการยกระดับอำนาจของตนให้ทับซ้อนหรือสูงกว่าเจ้าของอำนาจสถาปนา ซึ่งในทางหลักการคือความย้อนแย้งร้ายแรง

ประชามติ = ช่องทางที่ให้ “เจ้าของประเทศ” ตัดสิน ด่าน สว. 1/3 = ช่องทางที่ให้ “คนไม่กี่คน” คุมทางไปถึงประชามติ

5) “คุ้มครองเสียงข้างน้อย” หรือ “สิทธิยับยั้งของอำนาจที่ไม่ยึดโยงประชาชน”

วาทกรรม “คุ้มครองเสียงข้างน้อย” ฟังดูดี แต่ต้องถามต่อว่า เสียงข้างน้อยแบบไหน

  • ถ้าเป็น “เสียงข้างน้อยของประชาชน” — ต้องคุ้มครองด้วยสิทธิ เสรีภาพ และหลักนิติรัฐอย่างแท้จริง
  • แต่ถ้าเป็น “เสียงข้างน้อยของผู้ดำรงตำแหน่ง” ที่ไม่ได้มาจากการเลือกตั้ง — แล้วขอสิทธิยับยั้งเจตจำนงของคนส่วนใหญ่ นั่นไม่ใช่การคุ้มครองสิทธิประชาชน แต่เป็นการคุ้มครอง “อำนาจของตน”

ประชาธิปไตยสากลยอมรับ “เสียงข้างมาก” เป็นกลไกการตัดสินใจ พร้อมเงื่อนไขสำคัญว่า เสียงข้างมากต้องไม่ละเมิดสิทธิขั้นพื้นฐานของเสียงข้างน้อย แต่ไม่ใช่การให้ “เสียงข้างน้อยที่ไม่ยึดโยงประชาชน” มาคุมเสียงข้างมาก

6) บทสรุปที่อยากส่งถึงคนไทยแบบผู้ใหญ่: “เบรกได้… แต่เจ้าของรถต้องเป็นประชาชน”

ผมไม่ปฏิเสธว่าระบบการเมืองต้องมี “เบรก” และ “ดุลยภาพ” แต่เบรกที่ชอบธรรมต้องอยู่บนฐานเดียวกัน คือ ยึดโยงประชาชน

ถ้าจะมีเงื่อนไขพิเศษเพื่อกัน “พวกมากลากไป” จริง เงื่อนไขนั้นควรถูกวางไว้ที่ ประชาชน ไม่ใช่ที่ “องค์กรที่ประชาชนไม่ได้เลือก” เพราะสุดท้ายแล้ว คนที่จะอยู่กับรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ทั้งชีวิต คือประชาชน ไม่ใช่นักการเมืองหรือผู้ดำรงตำแหน่งคนใดชั่วคราว

“คันเร่งไม่ใช่เจ้าของรถ เบรกก็ไม่ใช่เจ้าของรถ… เจ้าของรถคือประชาชน” ถ้อยความเชิงหลักการที่สะท้อนแก่นของประชาธิปไตยในเหตุการณ์นี้

คันฉ่องส่องไทยไม่ขอชวนให้คนไทยโกรธใครเป็นพิเศษ แต่ขอชวนให้คนไทย “เห็นโครงสร้าง” ว่า เมื่อใดที่เราอนุญาตให้สิ่งที่ไม่ยึดโยงประชาชน มีสิทธิ์ยับยั้งการตัดสินใจของประชาชน เมื่อนั้นประชาธิปไตยของไทยจะกลายเป็นประชาธิปไตยที่ “มีเจ้าของหลายคน” และเจ้าของที่แท้จริงกลับมีอำนาจน้อยที่สุด

By at

“นายกพระราชทาน”: อธิบายหลักการรัฐธรรมนูญและประชาธิปไตยอย่างเป็นระบบ

คำนำ: อ่านเพื่อเข้าใจหลักการ ก่อนตัดสินด้วยความรู้สึก

บทความนี้เกิดขึ้นจากการที่แนวคิดเรื่อง “นายกพระราชทาน” ถูกหยิบยกขึ้นมาพูดถึงเป็นระยะในสังคมไทย โดยเฉพาะในช่วงที่การเมืองเผชิญทางตัน ความขัดแย้งยืดเยื้อ หรือความเหนื่อยล้าของประชาชนต่อระบบที่ดำรงอยู่.

ผู้เขียนไม่ได้มีจุดประสงค์เพื่อสนับสนุนหรือคัดค้านแนวคิดใดเป็นการเฉพาะ หากแต่ต้องการ อธิบายหลักการที่เกี่ยวข้อง ให้ผู้อ่านสามารถใช้เหตุผล พิจารณาอย่างรอบคอบ และแยกแยะระหว่างความรู้สึก ความคาดหวัง กับกรอบกติกาของระบอบประชาธิปไตยและรัฐธรรมนูญ.

ในสังคมที่เต็มไปด้วยข้อมูล ข่าวสาร และความเห็นที่หลากหลาย การถกเถียงทางการเมืองมักหลุดออกจากหลักการ และกลายเป็นการปะทะกันทางอารมณ์หรือความเชื่อ. บทความนี้จึงตั้งใจทำหน้าที่เป็น พื้นที่กลางของเหตุผล เพื่อชวนให้ตั้งคำถามกับโครงสร้างอำนาจ มากกว่าการโต้เถียงตัวบุคคลหรือความตั้งใจของใครคนใดคนหนึ่ง.

เนื้อหาต่อไปจะอธิบายแนวคิด “นายกพระราชทาน” ผ่านกรอบของอำนาจอธิปไตย หลักนิติธรรม บทบาทของสถาบันที่อยู่เหนือการเมือง และผลกระทบทั้งระยะสั้นและระยะยาวต่อสังคมไทย พร้อมส่วนคำถาม–คำตอบ (FAQ) เพื่อให้ผู้อ่านสามารถเชื่อมโยงหลักการเหล่านี้เข้ากับสถานการณ์จริงได้อย่างเป็นรูปธรรม.

ข้อชวนจำก่อนอ่านต่อ: บทความนี้ไม่ได้ชวนให้ “เชื่อ” แต่ชวนให้ “คิด” เพราะในระบอบประชาธิปไตย พลเมืองที่คิดเป็น คือรากฐานของเสถียรภาพที่แท้จริง.

“นายกพระราชทาน”: อธิบายหลักการรัฐธรรมนูญและประชาธิปไตยอย่างเป็นระบบ

แนวคิดเรื่อง “นายกพระราชทาน” มักถูกหยิบยกขึ้นในช่วงที่สังคมเผชิญทางตันทางการเมือง บทความนี้มีเป้าหมายเพื่ออธิบายหลักการที่เกี่ยวข้องอย่างรอบด้าน เพื่อให้ประชาชนใช้ประกอบการพิจารณาด้วยเหตุผล มากกว่าอารมณ์หรือความคับข้องใจชั่วคราว

1. อำนาจอธิปไตยและความชอบธรรมของรัฐบาล

ในระบอบประชาธิปไตย อำนาจอธิปไตยเป็นของประชาชน และถูกใช้งานผ่านกลไกที่รัฐธรรมนูญกำหนดไว้ ความชอบธรรมของรัฐบาลจึงไม่ได้มาจากความสามารถส่วนบุคคลหรือความตั้งใจดี แต่จากที่มาและกระบวนการที่ประชาชนยอมรับร่วมกัน

2. หลักนิติธรรมและความคาดหมายได้ของกติกา

รัฐธรรมนูญทำหน้าที่เป็นกติกากลางที่ทำให้การใช้อำนาจของรัฐสามารถคาดหมาย ตรวจสอบ และท้าทายได้อย่างสันติ แนวคิดที่อยู่นอกกรอบรัฐธรรมนูญ แม้ถูกเสนอด้วยเจตนาดี อาจสร้างบรรทัดฐานว่า เมื่อระบบไม่ถูกใจ ก็สามารถข้ามกติกาได้

3. ความเป็นกลางของสถาบันที่อยู่เหนือการเมือง

สถาบันที่ถูกออกแบบให้อยู่เหนือการเมือง มีบทบาทสำคัญในฐานะศูนย์รวมจิตใจ การดึงสถาบันดังกล่าวเข้ามาเกี่ยวข้องโดยตรงกับการจัดตั้งฝ่ายบริหาร อาจทำให้สถาบันต้องแบกรับแรงเสียดทานทางการเมือง ซึ่งส่งผลกระทบต่อความเป็นกลางในระยะยาว

4. ประสิทธิภาพระยะสั้นกับต้นทุนระยะยาว

ทางลัดทางการเมืองอาจสร้างความสงบหรือความชัดเจนในระยะสั้น แต่หากขาดความชอบธรรม อาจบั่นทอนความเชื่อมั่นของประชาชน และทำให้สังคมเรียกร้อง “ทางลัด” ลักษณะเดียวกันซ้ำแล้วซ้ำเล่า

แก่นสำคัญ: ประชาธิปไตยอาจเชื่องช้าและเต็มไปด้วยความขัดแย้ง แต่จุดแข็งของมันคือการทำให้อำนาจต้องอธิบายได้ และไม่ตกอยู่ในมือของใครเพียงฝ่ายเดียว

คำถาม–คำตอบ (FAQ): ทำความเข้าใจอย่างเป็นรูปธรรม

แนวคิด “นายกพระราชทาน” ผิดกฎหมายหรือไม่?

คำถามนี้ต้องพิจารณาจากรัฐธรรมนูญที่ใช้บังคับในแต่ละช่วงเวลา แต่ในเชิงหลักการ หากการได้มาซึ่งนายกรัฐมนตรีไม่เป็นไปตามกระบวนการที่รัฐธรรมนูญกำหนด ย่อมตั้งคำถามต่อความชอบธรรมและหลักนิติธรรม

หากประเทศติดทางตันจริง ๆ ควรทำอย่างไร?

ทางออกตามหลักประชาธิปไตยคือการใช้กลไกที่มีอยู่ เช่น การยุบสภา การคืนอำนาจให้ประชาชน หรือการแก้ไขกติกาโดยกระบวนการที่เปิดเผยและมีส่วนร่วม แม้จะใช้เวลา แต่รักษาหลักการในระยะยาว

ทำไมหลายคนจึงยังเรียกร้องแนวคิดนี้?

เพราะความเหนื่อยล้าทางการเมือง ความไม่ไว้วางใจนักการเมือง และความปรารถนาจะเห็นความสงบโดยเร็ว อย่างไรก็ตาม ความรู้สึกเหล่านี้ไม่ควรถูกใช้แทนการพิจารณาผลกระทบเชิงโครงสร้าง

แนวคิดนี้กระทบสถาบันอย่างไร?

การดึงสถาบันที่ควรอยู่เหนือการเมืองมาเป็นส่วนหนึ่งของความขัดแย้งทางอำนาจ อาจทำให้สถาบันถูกมองผ่านเลนส์การเมือง ซึ่งเป็นต้นทุนที่สังคมควรหลีกเลี่ยงอย่างยิ่ง

ประชาชนควรตั้งคำถามอะไรเป็นหลัก?

ไม่ใช่เพียงว่า “ใครจะมาเป็นนายกฯ” แต่คือ “อำนาจนั้นมาจากไหน ตรวจสอบได้หรือไม่ และเรากำลังสร้างแบบอย่างทางการเมืองแบบใดให้อนาคต”

บทความนี้จัดทำเพื่อส่งเสริมความเข้าใจเชิงหลักการและการใช้เหตุผลของพลเมือง สามารถเผยแพร่ อ้างอิง และนำไปใช้เพื่อการศึกษาได้โดยสุจริต --คันฉ่องส่องไทย โดย ดร. เพียงดิน รักไทย
By at

บทวิเคราะห์เชิงวิชาการ: เปรียบเทียบยุทธศาสตร์ความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐฯ 2025 และ 2022

บทวิเคราะห์เชิงวิชาการ: เปรียบเทียบยุทธศาสตร์ความมั่นคงแห่งชาติสหรัฐฯ 2025 และ 2022

กรอบการวิเคราะห์

บทความนี้วิเคราะห์เอกสาร National Security Strategy (NSS) ของสหรัฐอเมริกา ในฐานะเอกสารกรอบนโยบาย (strategic framing documents) โดยเปรียบเทียบในมิติ แนวคิดหลัก (strategic worldview), เครื่องมือเชิงนโยบาย, บทบาทพันธมิตร, และลำดับความสำคัญเชิงภูมิภาค โดยยึดข้อความจากเอกสารต้นฉบับเป็นหลัก และเสริมด้วยบทวิเคราะห์จากสถาบันวิชาการและสื่อคุณภาพ.

แกนยุทธศาสตร์โดยรวม

NSS 2022 วางตำแหน่งสหรัฐฯ ในฐานะผู้นำระเบียบโลกแบบมีกติกา (rules-based international order) โดยเน้นการทำงานร่วมกับพันธมิตรและการจัดการ “ความท้าทายร่วมของมนุษยชาติ” ควบคู่กับการแข่งขันเชิงยุทธศาสตร์กับมหาอำนาจอื่น.

ในทางตรงกันข้าม NSS 2025 ขยับจุดศูนย์ถ่วงไปสู่แนวคิดอธิปไตยและผลประโยชน์ชาติเป็นแกนกลาง ลดการอ้างอุดมการณ์สากล และมองความร่วมมือระหว่างประเทศในเชิงธุรกรรมและการแบ่งภาระ.

การจัดลำดับภัยคุกคามและภูมิภาค

NSS 2022 ให้ความสำคัญกับการแข่งขันกับจีนและรัสเซียในระดับโลก โดยเน้นภูมิภาคอินโด–แปซิฟิกและยุโรปเป็นเวทีหลักของการรักษาสมดุลอำนาจ.

NSS 2025 ปรับลำดับความสำคัญอย่างชัดเจน โดยยก “ซีกโลกตะวันตก” เป็นพื้นที่ยุทธศาสตร์อันดับแรก สะท้อนการกลับมาเน้นภูมิรัฐศาสตร์ใกล้บ้าน การควบคุมชายแดน และการจำกัดอิทธิพลของมหาอำนาจภายนอกภูมิภาค.

เครื่องมือเชิงนโยบายและบทบาทพันธมิตร

NSS 2022 มองพันธมิตรและสถาบันพหุภาคีเป็นทรัพยากรเชิงยุทธศาสตร์ สำหรับการสร้างความชอบธรรมและการจัดการปัญหาระดับโลก.

NSS 2025 เน้นการแบ่งภาระ (burden-sharing) อย่างชัดเจน พร้อมใช้เครื่องมือทางการค้า อุตสาหกรรม และการทูตเชิงพาณิชย์ เป็นกลไกหลักในการกำหนดพฤติกรรมของพันธมิตรและคู่แข่ง.

ข้อสรุปเชิงวิชาการ

ความแตกต่างหลักระหว่าง NSS 2025 และ NSS 2022 ไม่ได้อยู่ที่การมีหรือไม่มีการแข่งขันระหว่างมหาอำนาจ แต่คือ “ลำดับความสำคัญ” และ “วิธีใช้เครื่องมือ” โดย NSS 2025 สะท้อนการหันกลับสู่รัฐชาติ อธิปไตย และการคำนวณผลประโยชน์เชิงรูปธรรมมากขึ้น ขณะที่ NSS 2022 ยังคงยึดโยงกับกรอบความร่วมมือเชิงระบบโลก.

เอกสารอ้างอิงหลัก บทวิเคราะห์และบริบทประกอบ
  • Brookings Institution. “Breaking Down the 2025 U.S. National Security Strategy.”
  • Council on Foreign Relations (CFR). “Comparing the 2022 and 2025 U.S. National Security Strategies.”
  • Chatham House. “U.S. Strategy Shifts: Sovereignty, Alliances, and the Global Order.”
  • Financial Times. “The Return of a Hemispheric Focus in U.S. Security Strategy.”
By at

บทวิเคราะห์เชิงวิชาการ: เปรียบเทียบ “National Security Strategy 2025” กับ “National Security Strategy 2022” ของสหรัฐฯ (ENG | ภาษาไทย)

Comparative Brief | NSS 2025 vs NSS 2022

บทวิเคราะห์เชิงวิชาการ: เปรียบเทียบ “National Security Strategy 2025” กับ “National Security Strategy 2022” ของสหรัฐฯ

โฟกัสที่ “กรอบคิด (ends) – วิธีการ (ways) – เครื่องมือ (means) – ลำดับความสำคัญเชิงภูมิภาค” โดยอ้างอิงจากตัวเอกสารเป็นหลัก และเสริมด้วยบทวิเคราะห์จากสถาบัน/สื่อคุณภาพเพื่อบริบท.

1) วิธีวิทยาและขอบเขต (Method & Scope)

บทความนี้อ่าน NSS 2025 และ NSS 2022 ในฐานะ “เอกสารกรอบนโยบาย” ไม่ใช่คำมั่นที่เท่ากับการปฏิบัติจริงทั้งหมด จึงวิเคราะห์ที่ (ก) นิยามผลประโยชน์หลัก (ข) วิธีกำหนดพันธมิตร/คู่แข่ง (ค) เครื่องมือเชิงเศรษฐกิจ–ทหาร–การทูต และ (ง) การจัดลำดับภูมิภาค.

2) แกนยุทธศาสตร์: จาก “ผู้นำระเบียบโลก” → “อธิปไตยและผลประโยชน์ชาติเป็นศูนย์กลาง”

  • NSS 2022 วางบทบาทสหรัฐเป็นผู้นำที่ “ยึดระเบียบโลกแบบมีกติกา (rules-based order)” และใช้เครือข่ายพันธมิตรเป็นทรัพยากรยุทธศาสตร์สำคัญ.
  • NSS 2025 เน้น “อธิปไตย” และการต้านบทบาทองค์กรข้ามชาติที่ถูกมองว่า “บั่นทอนอธิปไตย” พร้อมย้ำว่ารัฐชาติควร “เอาผลประโยชน์ตนเองเป็นที่ตั้ง” และสหรัฐจะทำเช่นเดียวกัน.

3) โครงสร้างภัยคุกคาม: จาก “การแข่งขันมหาอำนาจ + ปัญหาร่วมโลก” → “ดุลอำนาจ + ความมั่นคงภายใน/ชายแดน”

  • NSS 2022 วางกรอบ “การแข่งขันเชิงยุทธศาสตร์” ควบคู่กับ “shared challenges” โดยเฉพาะสภาพภูมิอากาศและโรคระบาด ซึ่งถูกจัดเป็นประเด็นระดับความมั่นคง.
  • NSS 2025 ขยับน้ำหนักไปที่การคุมชายแดน การสกัดอิทธิพล/ปฏิบัติการชักจูงจากต่างชาติ และการจัดดุลอำนาจไม่ให้รัฐอื่น “ครอบงำ” จนกระทบผลประโยชน์สหรัฐ.

4) เครื่องมือหลัก: จาก “พันธมิตร-พหุภาคี” → “ธุรกรรม/ภาระแบ่งรับ + เครื่องมือการค้า”

  • NSS 2022 ให้ความสำคัญกับการ “ทำงานร่วมกับพันธมิตรและสถาบันพหุภาคี” เพื่อจัดการคู่แข่งและปัญหาร่วม.
  • NSS 2025 ระบุชัดเรื่อง burden-sharing และตั้งมาตรฐานการใช้จ่ายกลาโหมของ NATO (5% GDP) พร้อมใช้ “ข้อตกลงการค้าที่ตอบแทนกัน” และการทูตเชิงพาณิชย์เป็นคานงัด.

5) เศรษฐกิจความมั่นคง: จาก “ลงทุนแข่งขัน + พลังงานสะอาด” → “การค้าแบบสมดุล + ลดการพึ่งพาโซ่อุปทาน”

  • NSS 2022 ผูก “ความน่าเชื่อถือเชิงผู้นำ” กับการลงทุนในประเทศและการเปลี่ยนผ่านพลังงานสะอาด (climate/energy security).
  • NSS 2025 ตอกย้ำ “economic security = national security” ผ่านการปรับดุลการค้า ปกป้องอุตสาหกรรม และการคุมโซ่อุปทาน/วัตถุดิบสำคัญ พร้อมวิจารณ์แนวคิด Net Zero/Climate ideology ในเชิงลบ.

6) ลำดับความสำคัญเชิงภูมิภาค: “ซีกโลกตะวันตก” ถูกยกขึ้นเป็นศูนย์กลางใน NSS 2025

NSS 2025 เสนอ “Trump Corollary to the Monroe Doctrine” และกำหนดเป้าหมายซีกโลกตะวันตกแบบ Enlist & Expand (คุมการอพยพ ยาเสพติด cartel อิทธิพลนอกภูมิภาค และปรับกำลังทหารให้เทน้ำหนักกลับสู่ Hemisphere).

NSS 2022 แม้พูดถึงหลายภูมิภาค แต่ภาพรวมเน้นการสร้างความร่วมมือระหว่างประเทศเพื่อ “รักษาระเบียบโลกแบบมีกติกา” และรับมือ “shared challenges” ควบคู่การแข่งขันมหาอำนาจ. :contentReference[oaicite:9]{index=9}

7) เอเชีย/จีน: “ชนะอนาคตเศรษฐกิจ–หลีกเลี่ยงการปะทะทางทหาร”

NSS 2025 วางกรอบเอเชียโดยเน้นชัยชนะเชิงเศรษฐกิจและการป้องกันการเผชิญหน้าโดยตรง พร้อมวิจารณ์สมมติฐานเดิมเรื่องจีนเข้าสู่ rules-based order.

NSS 2022 ย้ำการแข่งขันระยะยาวกับจีนในฐานะคู่แข่งเชิงระบบ และใช้พันธมิตร/กรอบความร่วมมือในอินโด-แปซิฟิกเป็นฐานอำนาจ.

8) ตะวันออกกลาง & แอฟริกา: “ลดการทุ่มทรัพยากร–ย้ายจาก aid สู่ investment”

NSS 2025 ระบุว่าตะวันออกกลางจะไม่ “ครองความสนใจ” เท่าเดิม เน้นการ shift burdens และขยายสันติภาพโดยไม่กลับไปสู่ nation-building.

ในแอฟริกา NSS 2025 เสนอ “จากการเผยแพร่อุดมการณ์/ความช่วยเหลือ” ไปสู่ “การค้า-การลงทุน” แบบเลือกหุ้นส่วนรัฐที่มีศักยภาพ พร้อมหลีกเลี่ยงพันธะยาว.

ข้อสังเกตเชิงวิชาการ (เชิงเป็นกลาง):
  • ความต่างหลักไม่ใช่ “มี/ไม่มี” การแข่งขันมหาอำนาจ แต่คือ การจัดลำดับและรูปแบบเครื่องมือ: NSS 2022 เน้น “coalitions + rules-based order + shared challenges” ขณะที่ NSS 2025 เน้น “sovereignty + balance of power + burden-sharing + commercial leverage”.
  • NSS 2025 ให้ “ภูมิรัฐศาสตร์ใกล้บ้าน” เป็นแกน (Western Hemisphere) ซึ่งเป็นการสื่อสารเชิงยุทธศาสตร์ต่อทั้งพันธมิตรและคู่แข่งว่า “ทรัพยากรและความสนใจของสหรัฐมีข้อจำกัดและเลือกจัดวางใหม่”.
เอกสารอ้างอิงหลัก
  • NSS 2025 (White House, Nov 2025): PDF.
  • NSS 2022 (Biden-Harris Administration, Oct 2022): PDF.
บริบท/บทวิเคราะห์เสริม (อ่านประกอบ)
  • Brookings – “Breaking down Trump’s 2025 National Security Strategy”.
  • CFR – “Unpacking a Trump Twist of the National Security Strategy”
  • Chatham House – “Trump’s new national security strategy…”.
  • Financial Times – Monroe Doctrine focus / hemispheric shift context.

Academic Comparative Analysis: U.S. National Security Strategy 2025 vs 2022

A document-centered comparison using an ends–ways–means lens and the ordering of regional priorities, drawing primarily on the strategies’ own text and supplemented with high-quality interpretive commentary for context.

1) Method & Scope

This analysis treats both NSS 2025 and NSS 2022 as strategic framing documents—signals of priorities and organizing assumptions rather than perfect predictors of implementation. It compares (a) the definition of core interests, (b) ally/adversary framing, (c) principal instruments (economic, military, diplomatic), and (d) regional ordering.

2) Strategic Center of Gravity: From “rules-based leadership” to “sovereignty-first national interest”

  • NSS 2022 foregrounds U.S. leadership in sustaining a rules-based order and emphasizes alliances as a core strategic asset.
  • NSS 2025 prioritizes sovereignty, explicitly criticizing “sovereignty-sapping” transnational institutions and encouraging states to pursue their own interests, with the United States doing the same.

3) Threat Architecture: From “great-power competition + shared challenges” to “balance of power + internal/hemispheric security”

  • NSS 2022 couples strategic competition with a robust “shared challenges” agenda (notably climate and pandemics) treated as national security issues.
  • NSS 2025 shifts emphasis toward border control, counter-influence concerns, and maintaining balances of power to prevent dominance by others.

4) Primary Instruments: From coalition-based multilateralism to burden-sharing and commercial leverage

  • NSS 2022 elevates allied coordination and multilateral cooperation as key means for both competition and shared problems.
  • NSS 2025 stresses burden-sharing (including a NATO spending benchmark) and positions reciprocal trade/commercial diplomacy as central tools.

5) Political Economy of Security: From clean-energy security framing to rebalancing trade and securing supply chains

  • NSS 2022 links competitiveness and security to the clean-energy transition and climate-driven risk.
  • NSS 2025 frames “economic security” as foundational, emphasizing rebalanced trade, industrial protection, critical supply chains/materials, and rejecting “Net Zero”/climate ideology.

6) Regional Ordering: Western Hemisphere becomes the organizing geographic priority in NSS 2025

NSS 2025 articulates a “Trump Corollary to the Monroe Doctrine” and an Enlist & Expand approach (migration control, counter-cartels, limiting extra-hemispheric influence, and military posture rebalancing).

NSS 2022 presents a broad global agenda oriented to coalition-building in support of a rules-based order while addressing shared challenges alongside competition.

7) Asia/China: “Win the economic future, prevent military confrontation” vs system competition via alliances

NSS 2025 frames Asia around economic advantage and avoiding direct military confrontation, criticizing prior assumptions about China integrating into a rules-based order.

NSS 2022 emphasizes long-term competition with China and relies heavily on allied capacity and Indo-Pacific coalitions.

8) Middle East & Africa: De-prioritization, burden shifting, and a move from aid to investment

NSS 2025 explicitly argues the Middle East should no longer dominate U.S. policy, emphasizing burden shifting and peace efforts without returning to nation-building.

NSS 2025 on Africa advocates transitioning from ideology/aid framing to trade-and-investment partnerships with capable states, while avoiding long-term commitments.

Neutral analytical takeaway:
  • The key difference is less about whether strategic competition exists and more about priority ordering and instrument choice: NSS 2022 foregrounds coalitions, rules-based order, and shared challenges; NSS 2025 foregrounds sovereignty, balance-of-power logic, burden-sharing, and commercial leverage.
  • NSS 2025’s hemispheric emphasis is a strategic signal that U.S. attention and resources are being intentionally reallocated—implicating allied expectations and competitive dynamics in the Americas.
Primary documents
  • NSS 2025 (White House, Nov 2025): PDF.
  • NSS 2022 (Biden-Harris Administration, Oct 2022): PDF.
Selected contextual commentary
  • Brookings – “Breaking down Trump’s 2025 National Security Strategy”. :contentReference[oaicite:40]{index=40}
  • CFR – “Unpacking a Trump Twist of the National Security Strategy”. :contentReference[oaicite:41]{index=41}
  • Chatham House – “Trump’s new national security strategy…”. :contentReference[oaicite:42]{index=42}
  • Financial Times – Hemispheric/Monroe Doctrine shift context. :contentReference[oaicite:43]{index=43}
By at
Subscribe to: Comments (Atom)

คันฉ่องส่องไทย: เมื่อ สว. ที่ไม่ยึดโยงประชาชน ขอสิทธิ์ “เบรก” รัฐธรรมนูญใหม่ด้วยเสียง 1 ใน 3

คันฉ่องส่องไทย: เมื่อ สว. ที่ไม่ยึดโยงประชาชน ขอสิทธิ์ “เบรก” รัฐธรรมนูญใหม่ด้วยเสียง 1 ใน 3 ...